Türkiye’deki Gübre Tüketim Miktarının Bitkisel Üretim Miktarına Etkisi Üzerine Bir Araştırma: ARDL Sınır Testi

Authors : Yunus Emre Aytekin, Ömer Keskin

Pages : 224-233

Doi:10.47495/okufbed.1213944

View : 126 | Download : 71

Publication Date : 2023-12-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Türkiye’deki gübre tüketim miktarının bitkisel üretim miktarına etkisini zaman serisi analiziyle ortaya koymak amaçlanmıştır. Çalışmanın amacı kapsamında, gübre tüketim miktarı ve bitkisel üretim miktarı ile ilgili 1976-2021 dönemine ait olmak üzere, ton bazında yıllık veriler toplanmıştır. Analiz için gübre tüketim miktarının bağımsız, bitkisel üretim miktarının ise bağımlı değişken olarak yer aldığı bir model kurulmuştur. Modelin tahmini, Eviews 10 istatistiksel paket programında ARDL sınır testi yöntemi uygulanarak yapılmıştır. Modelin tahmininden elde edilen sonuçlara göre, gübre tüketim miktarı değişkeniyle bitkisel üretim miktarı değişkeni arasında uzun dönemli pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki vardır. Gübre tüketim miktarı %1 arttığında, bitkisel üretim miktarı yaklaşık %0,85 artmaktadır. Diğer taraftan iki değişken arasındaki kısa dönemli ilişki ise beklenildiği gibi negatif yönlü olup anlamlıdır. Kısa dönem şoklarından sonra iki değişken arasında ortaya çıkabilecek uzun dönem dengesinden sapmalar, 1 dönem sonra yaklaşık %28 oranında ortadan kalmaktadır.
Keywords : Gübre Tüketimi, Bitkisel Üretim, ARDL Sınır Testi, Fertilizer consumption, Plant production, ARDL bounds testing