Batman İli için Sis ve Görüş Mesafesi Analizi

Authors : Bayram Deniz, Veli Yavuz

Pages : 767-781

Doi:10.47495/okufbed.1321553

View : 86 | Download : 72

Publication Date : 2024-03-11

Article Type : Research Paper

Abstract :Sis, canlıların yaşamını etkileyen ve olumsuz sonuçlara neden olabilen meteorolojik hadiselerden biridir. Görüş mesafesini azaltması sebebiyle başta havacılık sektörü olmak üzere kara ve deniz ulaşımlarında da kaza ve kırımlara yol açmaktadır. Bu çalışmada, Batman ilinde sis hadisesinin 2013-2022 yılları arası için detaylı analizi gerçekleştirilmiştir. Sisli zamanların tespit edilmesi ve yer seviyesi meteorolojik parametrelerin temini için Batman Havalimanı tarafından yayınlanan havacılık rasatları kullanılmıştır. Periyot kapsamında toplamda 625 gün sisli olarak tespit edilmiş, yıllık ortalama sisli gün sayısı ise 56.8 gün olmuştur. En çok sisli gün 2017 yılında (%12), an az sisli gün ise 2021 (%7) yılında gözlemlenmiştir. Aralık (%25), Kasım (%21) ve Ocak (%20) ayları en çok sisli günlerin gözlendiği aylar olmuştur. Batman Havalimanı tarafından yayınlanan Meydan Rutin Hava Raporu (METAR) analizlerinde en çok parçalı sis (BCFG) hadisesinin meydana geldiği tespit edilmiştir. Sisli zamanlarda sıcaklık (T) ve çiy noktası sıcaklık (Td) değerleri birbirine yakın seyretmiş (fark 5 °C’den küçük) ve en düşük ortalama sıcaklık/çiy noktası sıcaklığı Ocak ayında (-1.2/-1.4°C) meydana gelmiştir. Bağıl nem değerleri sisli zamanlarda oldukça yüksek değerler almış (en düşük %98.4) ve bu değer Ocak ayında tespit edilmiştir. Sisli zamanlarda rüzgar şiddeti değerleri genellikle sakin ve hafif (2-4 knot) olmuştur. Görüş mesafesi ortalamalarında ise en düşük değer 0.8 knot ile Ocak ayında meydana gelmiştir. Fog Stability Index (FOGSI) analiz sonuçlarına göre sis tahmini için Batman ilinde en iyi eşik değer aralığı literatürde yer alan eşik değerden farklı olarak “25” olarak hesaplanmıştır. FOGSI için en uygun eşik değer belirlenmesi için istatistiki başarım testi olan Critical Success Index (CSI) kullanılarak bu değer tespit edilmiştir. Sonuç olarak, sis hadisesinin ve görüş mesafesinin FOGSI ile tahmin edilebilirliğini ortaya koymak için Batman ili dahilinde eşik değer modifikasyonu gerçekleştirilerek bu hadisenin tahmini için yeni bir eşik değer tespit edilmiştir.
Keywords : sis hadisesi, görüş mesafesi, FOGSI, Batman, Kritik Başarı İndeksi