Elit Basketbolcularda Akdeniz Diyeti Uyum Ölçeği ile Uyku Kalitesi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Authors : Eda Parlak, Helin Kırşan

Pages : 2158-2172

View : 46 | Download : 33

Publication Date : 2024-12-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Türkiye’de 1. ve 2. ligde profesyonel basketbol sporu ile uğraşan 18 yaş ve üzeri basketbolcunun beslenme alışkanlıklarını belirlemek; beslenme kalitesi ve uyku kalitesi arasındaki ilişkiyi cinsiyetlere göre değerlendirmek amacıyla planlanmıştır. Çalışmaya Türkiye genelinde gönüllü olan 174 basketbolcu (97 kadın, 77 erkek) katılmıştır. Çalışma çevrimiçi ve yüz yüze görüşme tekniği ile uygulanmıştır. Anket formu demografik veriler, antropometrik ölçümler (vücut ağırlığı (VA), boy uzunluğu, beden kütle indeksi (BKİ)), beslenme durumu ve alışkanlıkları ile ilgili veriler, 14 Maddeli Akdeniz Diyeti Uyum Ölçeği (MEDAS) ve Sporcu Uyku Davranış Ölçeği’ni (SUDA) kapsamaktadır. Çalışmada veriler SPSS 25 paket programı ile analiz edilmiştir. Basketbolcularda MEDAS ortalama puanları erkeklerde 8,45±2,27; kadınlarda ise 7,52±2,88 olarak saptanmış ve aradaki fark anlamlı bulunmuştur (p=0,019). Bu diyet modeline göre basketbolcular diyete orta düzeyde uyum sağlamışlardır. SUDA ortalama puanları erkeklerde 38,48±7,61; kadınlarda ise 40,76±8,28 olarak saptanmış, sırasıyla orta ve kötü düzeyde uyku kalitesine sahip oldukları tespit edilmiş ve aradaki fark anlamlı bulunmamıştır. Hem erkek hem kadın basketbolcularda MEDAS ile SUDA ortalama değerleri arasında fark tespit edilememiştir (p>0,05). Çalışmada özellikle kadın basketbolcuların erkek basketbolculara kıyasla Akdeniz diyetine uyumlarının ve uyku kalitelerinin daha kötü düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Akdeniz diyet modeli sonucunda elde edilen toplam puanlara göre; basketbolcularda her iki cinsiyette de besin alımlarının düzeltilmesi gerektiği kanısına varılmıştır. Sporcularda Akdeniz diyeti ile uyku durumları arasında ilişkiyi değerlendirecek daha fazla çalışmaya ihtiyaç bulunmaktadır.
Keywords : basketbol, sporcu, Akdeniz diyeti, uyku kalitesi, performans