Ateş Dikeni (Pyracantha coccinea) Meyve ve Yaprak Ekstrelerinin, Antienzim, DNA koruma/kırılma ve Antimikrobiyal Aktivitesinin Araştırılması

Authors : Merve Balaban, Şule Azime Yeniçeri, Ebru Akkemik, Bülent Hallaç, Mehmet Fidan

Pages : 67-81

Doi:10.47495/okufbed.1481421

View : 41 | Download : 72

Publication Date : 2025-01-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Ateş dikeni (Pyracantha coccinea) bitkisi sahip olduğu sekonder metabolitler sayesinde birçok hastalığın tedavisinde kullanılma potansiyeli taşımaktadır. Ancak literatürde P. coccinea’nın farmakolojide kullanımı ile ilgili çok az sayıda çalışma vardır. Bu nedenle bu çalışmada P. coccinea’nın meyve ve yaprak metanol ekstreleri hazırlanarak antienzim aktivitesi in vitro şartlarda araştırılmak istenmiştir. Bu sebeple kanser tanı ve tedavisi ile ilişkisi olduğu literatürlerce bilinen Glutatyon-S transferaz (GST) ve Tirozinaz (TYR) enzim aktiviteleri üzerine P. coccinea’nın yaprak ve meyve ekstresinin etkisi belirlenmiştir. İlk kez bu çalışmada P. coccinea’nin meyve ve yaprak metanol ekstreleri DNA koruma/kırılma etkisi ve her iki ekstrenin Bacillus subtilis (ATCC 6633), Staphylococcus aureus (ATCC 29213), Enterococcus faecalis (ATCC 29242), Escherichia coli (ATCC 25922), Candida albicans (ATCC 10231) mikroorganizmalarına karşı antimikrobiyal etkinliği araştırılmıştır. P. coccinea’nın yaprak ekstresinin GST’yi mikromolar düzeyde inhibe ettiği tespit edilmiştir. Her iki ekstrenin TYR enzim aktivitesi üzerinde yeterli etki göstermediği belirlenmiştir. Ayrıca ekstrelerin DNA kırılmasına yol açmadığı ve 1 mg/mL konsantrasyonda koruma etkisine sahip olduğu gözlemlenmiştir. Ancak ekstreler çalışılan tüm mikroorganizmalara karşı antimikrobiyal etkinliğe sahip olmadığı görülmüştür. Sonuç olarak P. coccinea’nın bitkisinin aday ilaç çalışmaları için doğal kaynak olabileceğini buna karşın ilave preklinik ve klinik çalışmalarla bitkinin tam potansiyelinin ortaya çıkarılması gerektiği düşünülmektedir.
Keywords : Tirozinaz, Glutatyon S Transferaz, Enzim aktivitesi