TÜRKİYE’DE ‘ORTANIN SOLU’: SOSYAL DEMOKRASİNİN AÇMAZLARINA ELEŞTİREL BİR YAKLAŞIM

Authors : Gönenç UYSAL

Pages : 37-53

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2018-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :1965 ve 1980 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi konumunu ‘ortanın solu’ olarak belirleyerek bağımlı sınıfları temsil ettiğini iddia etmiştir. İşçi ve köylü sınıfının hareketliliğine önemli ölçüde bu şekilde katkıda bulunmuş olsa da, CHP’nin sosyal demokratik refah devletinin geç-1960’lar ve geç-1970’lerdeki hegemonya krizine bir yanıt olamamıştır. İki baskın ancak karşıt görüş olan sol-Kemalist ve liberal-muhafazakar yaklaşımlar CHP’nin bu başarısızlığını sırasıyla yabancı sermayenin gücü veya Cumhuriyet devletinin vesayet rejimi ile açıklamaktadır. Bu makale, sözkonusu yaklaşımların sosyal demokratik refah devletini, sınıf ilişkilerinden kaynaklanan hegemonya krizlerinin içkin olduğu kapitalist devletin toplumsal-tarihsel bir biçimi olarak anlayamadığını savunur. Bu nedenle, sözkonusu yaklaşımlara eleştirel ve kendi içinde tutarlı bir yaklaşım sunmayı amaçlar. Kapitalist devlet, siyasi partiler, hegemonya, ve sosyal demokrasi arasındaki içsel ve devingen ilişkiyi sınıf ilişkileri bağlamında incelemeyi amaçlar. Bu amaçla, kuramsal ve kavramsal çerçevesini tarihsel materyalizmden ödünç alarak çizer. Bu makale, temel olarak CHP’nin başarısızlığının sosyal demokrasinin açmazlarından kaynaklandığını ve bu açmazları somutlaştırdığını bağımlı sınıfların mücadelesi üzerinden tartışmaktadır.     
Keywords : Türkiye, sosyal demokrasi, devlet, sınıf, tarihsel materyalizm