Bir Osmanlı Yarı-Periferi Kasabasında Bağ Devirlerinin Analizi: 17-18. Yüzyıllarda Rusçuk’ta Bağ Piyasası

Authors : Ahmet İlker BAŞ

Pages : 21-37

Doi:10.21021/osmed.1299264

View : 81 | Download : 117

Publication Date : 2023-09-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Erken modern dönemde bağlar, şehirlilerin kırsal ile kurdukları ekonomik ilişki türlerinden biridir. Küçük boyutları, sayılarının çokluğu ve ucuz fiyatlarıyla bir Osmanlı sınır kasabası olan Rusçuk’ta pek çok şehirlinin sahip olduğu bağların kırsal gayrimenkul piyasasındaki sirkülasyonu bir hayli yüksektir. Bu sirkülasyonun en temel göstergelerinden olan ve kadı sicillerine kaydedilen bağ devir sözleşmelerinde devredenin ve devredilenin isim ve unvanlarına, genellikle devredenin fakat kimi zaman devredilenin ikametine ve devredilen bağın çeşitli özelliklerine dair çok önemli bilgiler bulunur. Bu bakımdan Rusçuk’taki kadı sicillerinde kaydedilmiş hibe veya satış türünden bağ devir sözleşmeleri üzerinden bağ sahiplerinin profillerindeki değişimleri takip etmek mümkündür. Bu zenginliğine rağmen bağ devir sözleşmeleri, literatürde şehirlilerin ev alım-satımları kadar rağbet görmemiştir. Bu çalışma, muhallefat kayıtları ve mufassal cizye tahrir defterlerinden elde edilen bilgilerle de zenginleştirilen, temel olarak bağ satış ve hibe kayıtlarının sunduğu veriler üzerinden bağ piyasasındaki bağ sahiplerinin profillerindeki uzun dönemli değişim ve kırılmaları analiz etmeyi amaçlar. Böylece bu tür kırsal gayrimenkul alım-satım sözleşmelerine hak ettiği ilginin uyandırılması ve bunun gibi çalışmaların yapılmasını teşvik etmesi umulur.
Keywords : bağ, Rusçuk, devir, alım satım, hibe