Benedek Péri, [Ḥaydar Ḫˇārizmī, “Maḫzan-al-asrār”- The Treasury of Secrets], Library and Information Centre of the Hungarian Academy of Sciences, Budapest 2020

Authors : Ayşe Hilal Kalkandelen

Pages : 372-378

Doi:10.21021/osmed.1499893

View : 69 | Download : 87

Publication Date : 2024-09-15

Article Type : Other Papers

Abstract :Şairler, etkisinde kaldıkları mümtaz şairlere olan hayranlıklarını, onların şiirlerinin tavrını, edasını, veznini ve kafiyesini kullanarak göstermişlerdir. Bir şairin şiirini başka bir şairin aynı konu, vezin, kafiye veya redifle yazması işine “nazire” veya “tanzîr” adı verilir. Türk ve Fars edebiyatında 12. yüzyıldan itibaren görülen nazire, şairlerin yetişmesine öncülük ederken nazire mecmualarının oluşmasını da sağlamıştır. 16. yüzyıldan itibaren bu mecmuaların yaygınlaştığı görülmektedir. Pek çok şair Nizāmī-i Gencevī’nin (582/1186-602/1209) Maḫzenu’l-esrār isimli eserine nazire yazmıştır. Bu nazirelerden biri de Mīr Ḥaydar/Haydar Tilbe olarak da bilinen 14-15. asır şairi Ḥaydar Ḫˇārizmī’nin (d.?/? - ö. ?/?) Maḫzenu’l-esrār’ıdır. Türk şairleri arasında gelenek hâline gelmiş ve özellikle Gencevī’nin Maḫzenu’l-esrār mesnevisine yapılan nazirelerden biri olan Maḫzenu’l-esrār üzerine de Benedek Péri tarafından bir çalışma yapılmıştır. Mahzenu’l-esrār’ı aynı adla yazan Péri, Ḫˇārizmī’nin hayatını ve eserini tanıttıktan sonra eserin Budapeşte nüshasını esas alarak metni transkribe etmiş ve İngilizce çevirisini yapmıştır. Bu çalışmada, “Benedek Péri, [Ḥaydar Ḫˇārizmī, “Maḫzan-al-asrār”- The Treasury of Secrets], Library and Information Centre of the Hungarian Academy of Sciences, Budapest 2020” adlı eserin tanıtımı yapılacaktır.
Keywords : Türk Edebiyatı, Osmanlı, Nazire, Mesnevi, Şiir