Mezar Taşlarında Ebcetle Tarihlendirme: Kastamonu Şeyh Şaban-ı Velî Haziresi Örnekleri

Authors : Mehmet Mutlu

Pages : 222-237

Doi:10.21021/osmed.1528263

View : 184 | Download : 153

Publication Date : 2025-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk-İslam sanatındaki kitabeler, diğer sanat formlarıyla birlikte zaman içinde gelişim ve değişim göstermiştir. Başlangıçta daha basit ifadelerle ortaya çıkan kitabeler, özellikle Osmanlı döneminde edebi metinlerin eklenmesiyle zenginleşmiş ve edebi bir platform haline gelmiştir. Ayrıca, edebiyatta ustalık göstergesi olarak kabul edilen ebcedin mezar taşlarında kullanılması, hayranlık uyandıran örneklerin de ortaya çıkmasını sağlamıştır. Kastamonu\\\'daki Şeyh Şaban-ı Velî Külliyesi haziresi, az ama oldukça nitelikli mezar taşlarının bulunduğu bir mezarlık alanıdır. Bu alan, seçkin kişilerin defnedildiği bir yer olup, mezar taşları malzeme, işçilik, kitabe ve yazı gibi özelliklerde oldukça nitelikli örnekler sunmaktadır. Bu özelliklerin yanı sıra, kitabelerinde Türk sanatının önemli ve ilgi çekici bir alanını oluşturan ebcetle tarih düşürme tekniğinin kullanıldığı örnekler de bulunmaktadır. Bu çalışmada, hazirede tespit edilmiş olan dört adet ebcet kitabeli mezar taşında kullanılan ebcet tekniğinin çözümlenmesi ve değerlendirilmesi yapılacaktır. Bu konu üzerine daha önce benzer bir çalışma yapılmamış olup, bu açıdan araştırma özgündür ve mezar taşları bu yönüyle ilk kez değerlendirilecektir. Bu araştırma, Kastamonu Şeyh Şaban-ı Velî Külliyesi haziresinde bulunan ebcetle tarih düşülmüş mezar taşlarını tespit ve analiz etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir.
Keywords : Ebcet, Kitabe, Tarih düşürme, Mezar taşları, Kastamonu