‘Rahat Durur Takımdan Olmayanlardan’: Bedirhanzâde Hüseyin Kenan Paşa (1855-1913)

Authors : Ozan Can Akpınar

Pages : 413-445

Doi:10.21021/osmed.1552341

View : 202 | Download : 153

Publication Date : 2025-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bedirhanzâde Hüseyin Kenan Bey, Hicri 1272 (1855-1856) senesinde Girit’te dünyaya gelmiştir. Kozan sancağı Meclis-i Temyizi İkinci Kitabetinde memur iken 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı’nın çıkmasıyla birlikte Adana’dan topladığı üç bini aşkın gönüllü Kürt askeriyle Balkan cephesinde görev almıştır. Ancak savaşın ardından Cizre’ye gelerek kardeşi Osman Bey ile bir ayaklanma başlatmıştır. İsyanın bastırılması ve II. Abdülhamid’in kendisini affetmesi üzerine ise İstanbul’a gelmiştir. Ardından Şehremaneti Meclis azalığı ile çeşitli kaymakamlık ve mutasarrıflık görevlerinde bulunmuştur. Hatta 1902 yılında, Teke Mutasarrıflığında bulunduğu sırada Paşa rütbesi verilmiştir. Fakat 1906 yılında İstanbul Şehremini Rıdvan Paşa’nın öldürülmesinin arkasında Bedirhanzâdelerin bulunduğu yönünde bir kanaat hasıl olunca diğer Bedirhanzâdelerle birlikte sürgün edilmiştir. II. Meşrutiyet’in ilanından bir süre sonra ise İstanbul’a dönmüştür. Yine bu dönemde Cizre’ye gitmiş hatta 1912 yılındaki seçimlerde buradan mebus olma yolunu aramıştır. 1913 yılında ise Siirt’te vefat etmiştir. Bu bilgilerden hareketle çalışmada Bedirhan ailesi içinde çok önemli bir yere sahip olan Hüseyin Kenan Paşa’nın idarî ve siyasî hayatı Osmanlı arşiv vesikaları temelinde ele alınmıştır. Ayrıca Hamidiye rejimiyle II. Meşrutiyet döneminde Bedirhan ailesiyle ilgili olarak ne tür farklı uygulamalara gidildiği Hüseyin Kenan Paşa özelinde ortaya çıkarılmış ve ailenin her iki döneme ait temel sorunları incelenmiştir.
Keywords : Bedirhanzâde, Hüseyin Kenan, Cizre, Siirt