Victor Fontanier’nin Trabzon Konsolosluğu (1830-1832)

Authors : Özgür YILMAZ

Pages : 153-195

Doi:10.1501/OTAM_0000000640

View : 21 | Download : 15

Publication Date : 2014-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :1830’lu yıllarda Trabzon ticaretinin kazandığı ivmeyi, Fransızların 1827’den beri kapalı olan konsolosluğu yeniden tesis etmeleri ve buraya yüksek beklentilerle daha evvel Fransız hükümeti tarafından Doğu’ya gönderilen Victor Fontanier’nin tayin edilmesinden anlamak mümkündür. Fransızlar, İngilizlerin İran transit ticareti için Trabzon’u önemli bir üs olarak seçmeleri ve daha da önemlisi 1820’li yıllarda Gamba’nın Tiflis Fransız konsolosu olarak, İran ve Gürcistan ticaretine yönelik girişiminin başarısızlıkla sonuçlanması üzerine Trabzon’da gelişen uluslararası ticaretten istifade etmeye çalışmışlardır. Fransa’nın Trabzon’da gelişen ticaretteki bu ısrarı, Fransız Dışişleri Bakanı Polignac’ın Fontanier’ye verdiği 10 Haziran 1830 tarihli talimatlardan görülebilir. Bunun yanında 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sonrasında, bölgedeki siyasi gelişmeler de büyük devletlerin ilgisini çekmeye başlamıştı. Bu bağlamda, Fontanier Fransız hükümeti tarafından bölgedeki Fransız çıkarları için çok geniş siyasi ve ticari bir misyonla bir kez daha Doğu’ya, bu kez geçici konsolosluk görevlisi olarak Trabzon’a gönderildi. Fakat Fontanier’nin kısa görev süresi bu beklentileri yerine getirmediği gibi Fransız ticareti de İngiliz ticaretinin çok gerisinde kaldı. Bu makale, Fransız arşiv kaynaklarından ve Fontanier’nin seyahatnamesinden hareketle Trabzon’da uluslararası ticaretin başladığı bu dönemde, Fontanier’nin konsolosluğunu inceleme amacındadır
Keywords : Trabzon, Fransa, Fransız Konsolosluğu, Fransız politikası, transit ticaret