Osmanlı Rumelisi’nde Yörük Teşkilatı, Kökeni ve Nitelikleri

Authors : Harun YENİ

Pages : 187-206

View : 17 | Download : 21

Publication Date : 2017-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede, esas olarak Rumeli yörüklerinin – Batı Trakya yörükleri örnekleri üzerinden – askerî teşkilatının kökeni, dönüşümü ve niteliklerini tartışılmaktadır. Rumeli’nin fethi sürecinden itibaren, bölgede hem askeri bir güç hem de demografik bir unsur olarak önemli bir role sahip olan yörüklerin, Osmanlı askeri teşkilatı bünyesinde teşkilatlandırılmasının kökeni ve niteliklerine dair literatürdeki yaklaşımlara alternatif bir yaklaşım getirmek hedeflenmiştir.. Bu çerçevede, ilk olarak teşkilatın kökeni ve ilk dönem fetihlerinin güzergahları ve bu fetihlerde yer alan askerî unsurlarla bağlantısına vurgu yapılmaktadır. Ardından teşkilata dair kanunlar ve kanunlardaki değişim üzerinden yörük teşkilatının evrimi ve gerçekleştirilen yapısal değişimin ne anlama gelebileceği değerlendirilmektedir. Son olarak ise, yörük teşkilatının Rumeli’deki yörük nüfusla ilişkisi, mevcut literatür üzerinden tartışılmaktadır. Ayrıca, yörük defterleri ve tapu tahrir defterlerinin, teşkilat kapsamındaki yörüklerin nüfus oranına dair net bir cevap verip veremeyecekleri sorgulanmaktadır. Söz konusu kaynakların karşılaştırmalı ve detaylı kullanımıyla bölgedeki yörüklerin önemli bir kısmının teşkilata mensup olmadıkları fakat teşkilatın insan rezervini oluşturduğu savunulmaktadır
Keywords : yörükler, yörük teşkilatı, yörük defteri, Rumeli, Batı Trakya, Osmanlı İmparatorluğu