Osmanlı tarih yazımında seçkincilik paradigması ve bu paradigmanın çözülmesi

Authors : Yunus İNCE

Pages : 51-96

View : 20 | Download : 8

Publication Date : 2018-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Modern dönem öncesinde dünyada tarih yazımında seçkinlerin tarihinin daha ön planda olduğu görülmektedir. Buna göre dünya tarihi kahramanların, padişahların, kralların, imparatorların hayat hikâyelerinden oluşmalıdır. Osmanlı tarih yazıcılığının ilk dönemlerinde de benzer bir tarih yazım anlayışının hâkim olduğu söylenebilir. Zira ilk yazılan tarih eserleri, bazı padişahların veya akıncı beylerinin gazalarını anlatan Gazavatnâmeler ya da hanedan odaklı bir bakış açısıyla tarihe yaklaşan Tevârîh-i Âl-i Osman’lardır. Ardından Fatih Sultan Mehmed, Yavuz Sultan Selim, Kanunî Sultan Süleyman gibi klasik dönem padişahlarının dönemlerini konu edinen monografiler Tarih-i Ebu’l Feth, Selimnameler, Süleymannameler yazılmıştır. Ya da daha da özelde bir padişahın sadece bir seferinin hikâye edildiği eserlerin kaleme alındığı görülmektedir. Hanedanın tarihini yazan vakanüvis unvanlı görevli de bir devlet memurudur. Bu çalışmada genel olarak Osmanlı tarih yazıcılığında bireyin ne zaman tarihin konusu haline geldiği ve daha önceki geleneğin oluşumunda etkili olan amillerin nedenleri üzerinde durulacaktır
Keywords : Osmanlı tarih yazımı, seçkinlik, sıradanlık, vakanüvis, birey