DÜVEL-İ MUAZZAMA’NIN MÜDAHALESİ ALTINDA EYALET YÖNETMEK: ESAD PAŞA’NIN SAYDA MÜŞİRLİĞİ

Authors : Abdullah Saydam

Pages : 153-192

View : 96 | Download : 156

Publication Date : 2023-10-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Suriye-Filistin bölgesi sekiz yıl Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa’nın yönetiminde kaldıktan sonra Osmanlı Devleti tarafından geri alındı. Bölgenin geri alınması İngiltere, Rusya, Avusturya ve Prusya devletleri tarafından 1840 yılında imzalanan Londra Antlaşması sayesinde mümkün olabildi. Başlangıçta antlaşmaya rıza göstermeyen Fransa da sonradan bu devletlere katıldı. Böylelikle Sayda Eyaletinin idaresinde uyulacak kurallar, bu beş devlet ile Osmanlı Devleti arasındaki müzakerelerle belirlendi. Özellikle Mârûnîler ile Dürzîler arasındaki mücadeleler yüzünden Cebel-i Lübnan, Düvel-i Muazzama’nın müdahalesine çok daha açık hale geldi. 1842 yılının son aylarında Sayda Müşiri olarak tayin edilen Esad Paşa’nın görevi süresince bu müdahaleler şiddetle hissedildi. Esad Paşa, Beyrut’taki beş devletin konsoloslarının bilgisi ve onayı olmadan adım atamaz hale geldi. Sonuçta iki buçuk yıla yakın Sayda Müşirliği görevinde bulunan Esad Paşa, bu müdahaleler yüzünden pek de başarılı bir icraat yapamadan bıkkınlık ve hüsran içerisinde istifa etmek durumunda kaldı. Bu makalede söz konusu süreç arşiv belgeleri ile birincil ve ikincil kaynaklar kullanılarak incelenmiştir.
Keywords : Esad Paşa, Sayda, Lübnan, Filistin