TMS-2 stoklar standardına göre tam maliyet ve normal maliyet uygulaması

Authors : Meltem ALTIN, Recep YILMAZ

Pages : 1056-1069

Doi:10.25287/ohuiibf.1151963

View : 22 | Download : 14

Publication Date : 2022-10-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Vergi mevzuatına göre giderlerin kapsamına göre dönüştürme maliyetlerinin hesaplanmasında tam maliyet yöntemi kullanılması gerekirken, TMS 2 stoklar standardı istisnai durumlar dışında normal maliyet yönteminin kullanılması gerektiğini belirtmektedir. Normal ve tam maliyet yöntemleriyle hesaplanan maliyet sonuçları birbirinden farklıdır. Özellikle, tam maliyet yöntemini uygulayan işletmeler tam kapasite çalışmadıkları sürece maliyetleri normal maliyet yöntemini kullanan işletmelere göre yüksek çıkacaktır ve fiyatlama açısından da dezavantaja sebep olacaktır. İşletmelerde, birçok esas üretim gider yeri ve ürün ya da hizmet çeşidi bulunmaktadır. Tam maliyet ve normal maliyet hesaplamalarının tek bir esas üretim gider yerleri üzerinden ya da tek bir mamul varsayımı üzerinden hesaplanması doğru maliyet sonuçlarını vermeyecektir. Bu bağlamda çalışmada, üç ayrı esas üretim gider yeri ve üç farklı ürün ele alınarak normal kapasite, pratik kapasite seviyelerine göre normal maliyet ve tam maliyet karşılaştırmalı olarak hesaplanmıştır. Pratik kapasite olarak normal kapasitenin kabul edilmesi atıl kapasite maliyetinin mamul maliyetine yüklenmesi sonucunu ve yanlış yönetim muhasebesi kararlarının verilmesine neden olacaktır. Ayrıca, VUK ve TMS/TFRS karşılaştırıldığında da farklı ertelenmiş vergi etkisi oluşacaktır. Bu çalışma, uygulamada görülen eksikliklerin giderilebilmesi için öneriler sunarak işletmelerin maliyetlerini gerçeğe uygun bir biçimde hesaplamalarına, muhasebe kayıtlarını ve raporlamalarını doğru oluşturmalarına katkı sağlayacaktır.
Keywords : TMS 2 Stoklar Standardı, Pratik Kapasite, Normal Kapasite, Tam Maliyet, Normal Maliyet