BLOK ZİNCİR TEKNOLOJİSİNİN İLAÇ VE GIDA TEDARİK ZİNCİRİNDEKİ ROLÜ: KARŞILAŞTIRMALI BİR BİBLİYOMETRİK LİTERATÜR TARAMASI

Authors : Hakan Arslanhan, Yılmaz Delice

Pages : 749-776

Doi:10.25287/ohuiibf.1624897

View : 83 | Download : 73

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu çalışmada, blok zincir teknolojisinin ilaç ve gıda tedarik zincirindeki uygulamalarını karşılaştırmalı bir perspektiften incelemek amacıyla bibliyometrik bir analiz gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın temel amacı, her iki sektörde blok zincir teknolojisinin bilimsel literatürdeki temsiliyetini, araştırma eğilimlerini ve sektörel önceliklerini ortaya koymaktır. Bu doğrultuda, Scopus ve Web of Science (WOS) veri tabanlarında, blok zincir teknolojisiyle ilişkili olarak ilaç ve gıda sektörlerine yönelik belirlenen anahtar kelimeler kullanılarak sistematik bir tarama yapılmıştır. İlaç sektörü için Scopus’tan 436, WOS’tan 188; gıda sektörü için ise Scopus’tan 743, WOS’tan 423 yayın elde edilmiştir. Tarama sonuçları, tekrar eden yayınların çıkarılmasıyla ilaç sektörü için toplam 455; gıda sektörü için ise toplam 816 makale ile analiz edilmiştir. Analiz kapsamında, yıllara göre bilimsel üretim eğilimleri, atıf ilişkileri, ülkelerin bilimsel katkıları ve anahtar temalar değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonuçları, ilaç sektöründe blok zincir teknolojisinin daha çok sahte ilaçların önlenmesi, veri güvenliği ve tedarik zinciri bütünlüğüne odaklandığını, gıda sektöründe ise sürdürülebilirlik, gıda güvenliği ve izlenebilirlik gibi temaların öne çıktığını göstermiştir. Her iki sektörde de blok zincir teknolojisinin izlenebilirlik ve şeffaflık gibi ortak hedefleri desteklediği, ancak uygulama alanlarının sektörel gereksinimlere göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Bu çalışma, blok zincir teknolojisinin sektörel dinamiklere uyum sağlamadaki rolünü ve bu iki sektördeki uygulamalarını anlamak için kapsamlı bir çerçeve sunmaktadır.
Keywords : Blok Zincir, Bibliyometrik Analiz, İlaç Tedarik Zinciri, Gıda Tedarik Zinciri