DİJİTAL VERİNİN FİNANSALLAŞMASI VE PLATFORM KAPİTALİZMİ

Authors : Zeynep KÜÇÜKKIRALI, Kerim Eser AFŞAR

Pages : 665-690

Doi:10.14783/maruoneri.1069841

View : 19 | Download : 12

Publication Date : 2022-07-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada finansallaşma olgusu, dijital verinin metalaştığı kapitalizmin güncel biçimlerinden biri olan platform kapitalizmi çerçevesinde tartışılmaktadır. Finansallaşma, literatürde çoğunlukla yeni bir birikim rejimi, şirket yönetimlerinin amaç fonksiyonlarının değişmesi ve gündelik hayatın finansallaşması şeklinde üç farklı yaklaşımla ele alınmaktadır. Bu makalede, bu sınıflandırmaya dördüncü bir ayrım eklemeyi öneriyoruz: dijital finansallaşma. Dijital finansallaşma, bireylerin dijital verileri aracılığıyla gözetimi ve bu yolla kâr elde edilmesine olanak sağlayan melez bir alan yaratmak için dijital ve finansal alanların bütünleşmesini ifade eder. Çalışmanın amacı geleneksel finansallaşma argümanlarının, dijital finansallaşma bağlamında geçerliliğini sorgulamak ve finansallaşma analizini dijital veriyi kapsayacak biçimde genişletmektir. Çalışmanın bulgularına göre, BigTech ve FinTech şirketleri bütünleşik bir dijital-finansal alan oluşturarak dijital veriyi finansallaştırmaktadır. Veriye dayalı finansal kapsayıcılık faaliyetleri, finansın demokratikleşmesi söylemi altında, finansal ürün kullanımını dünya nüfusunun büyük bir kesimine yaymayı amaçlar. Sonuç olarak dijital finansallaşma “bankasız nüfus” dahil olmak üzere geniş kesimlere platformlar aracılığıyla erişim sağlayarak finansallaşmayı genişletmekte ve derinleştirmektedir. Platform kapitalizmi altında geliştirilen iş modellerinin finansallaşma bağlantıları dikkate alındığında, dijital veriye dayalı yeni “sömürü” mekanizmaları oluşabilir
Keywords : Dijital Finansallaşma, Dijital Veri, Platform Kapitalizmi, Finansal Teknoloji, Dijital Ekonomi