Yeniliklerin Benimsenmesi Sürecinde Rol Oynayan Değişkenlerin Betimsel Tarama Yöntemiyle İncelenmesi

Authors : Ümmühan Avcı, Yasemin Koçak Usluel, Meltem Kurtoğlu, Nilüfer Uslu

Pages : 53-71

Doi:10.9779/PUJE429

View : 19 | Download : 13

Publication Date : 2013-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, bir yenilik olarak öğretim teknolojisinin yayılımı ve benimsenmesi konusunda alanyazında yayınlanmış olan araştırma makalelerinden hareket ederek, gelecekte yapılması planlanan çalışmalara yönelik bir öneri getirmektir. Buradan hareketle, araştırmacılar tarafından belirlenen ölçütlere göre alanyazında betimsel tarama yapılmıştır. Yapılan betimsel tarama sonucunda, ölçütlere uyan 65 makaleye ulaşılmıştır. Makaleler anahtar sözcük, ele aldığı yenilik, çalışma grubu ve büyüklüğü ile test edilen hipotezler açısından analiz edilmiştir. Analiz sonucunda çalışmaya dahil edilen makalelerde benimseme ve yayılımı açıklamaya dönük olarak 308 tane hipotezin test edildiği bulunmuştur. Bu hipotezlerde, en sık tekrarlanan bağımlı değişkenlerin 156 tanesinin niyetle, 95 tanesinin tutumla, 57 tanesinin kullanımla ilgili olduğu belirlenmiştir. Makalelerde kullanımla ilgili olarak çoğunlukla öznel ölçümler yapıldığı dikkati çekmiştir. Oysa alanyazında, öznel ölçüm ve nesnel ölçüm arasındaki ilişkinin zayıf olduğu, tutumun kullanıma olumlu etkisinin olmasının yanında gerçek kullanımı beraberinde getirmediği ve niyetin kültürlerarası çalışmalarda neyi yordadığına ilişkin belirsizlikler olduğu ifade edilmektedir. Buradan yola çıkarak bir yenilik olarak öğretim teknolojisinin yayılımı ve benimsenmesini açıklamaya dönük yapılabilecek olası çalışmalarda, benimseme ve yayılımı niyet ve tutum üzerinden öngörmeye yönelik modelleri geliştirmek ve hipotezleri test etmek yerine, eğitsel bağlamda gerçek kullanımı açıklamaya yönelik çalışmaların yapılmasına kuram ve uygulama açısından gereksinim olduğu ileri sürülebilir.
Keywords : Yenilik, benimseme, kabul, yayılım, gerçek kullanım