Modern Mısır Şiirinde Kur’ân-ı Kerim`den İktibâslar

Authors : Yakup GÖÇEMEN

Pages : 1363-1392

Doi:10.17859/pauifd.763112

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2020-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, XIX. yüzyılın üçüncü çeyreğinden XX. yüzyılın ikinci çeyreğine kadar geçen süreçte etkin olan neo-klasik akım şiirinde Kur’ân’dan yapılan iktibâslar konusu ele alınmıştır. İslamiyet’in ilk dönemlerinden beri Kur’ân-ı Kerîm, şair ve ediplerin edebî çalışmalarında başvurdukları zengin kaynaklardan biri olmuştur. Belâğat ve fesâhat yönüyle edebiyatın zirvesinde olan Araplara meydan okuyarak onları çaresizliğe düşüren Kur’ân, dil kalıplarının eşsizliği ve mükemmel üslubunun etkileyiciliği nedeniyle Arap şairlerce ilham kaynağı olarak görülmüştür. Dolayısıyla şairler, ayetlerden yaptıkları iktibâslarla Kur’ân’ın etkileyici gücünden sınırsızca faydalanmaya çalışmışlardır. Kur’ân ayetlerinin orijinal halinin muhafaza edilmesi veya küçük çaplı şekilsel değişikliklerin yapılması esasına dayalı iktibâs, şiire güç ve estetik kattığı gibi belâğî açıdan da seviyesini yükselten bir olgu kabul edilmiştir. Sadru’l-İslâm, Emevî ve Abbâsî dönemlerinde olduğu gibi son dönem modern Mısır şiirinde de şairler, temelde şiirlerine güç katmak ve eserlerinin muhatap üzerindeki etkilerini artırmak amacıyla Kur’an’dan yaptıkları iktibâsları beyit aralarına serpiştirerek şiirlerini süslemişlerdir. Bu nedenle iktibâslarla donatılan şiirler anlamca derinlik, ifade yönüyle zenginlik ve şekilsel olarak da etkileyicilik kazanmıştır. Şairlerin Kur’ân’dan yaptıkları iktibâslar, edebiyat eleştirmenlerince beyitler arasına yerleştirilmiş göz alıcı parlak ışıklar olarak nitelendirilmiştir.
Keywords : Arap Dili, Mısır, Neo Klasik, Kur`ân ı Kerîm, İktibâs