HATTÂT VE ŞAİR MEHMED RIZA SAFVET BEY`İN (1857-1911) HAYATI VE ŞİİRLERİ (ÂSÂR-I PEDER)

Authors : Necati İŞLER

Pages : 469-499

Doi:10.17859/pauifd.908890

View : 27 | Download : 9

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Fuzûlî ve Bâkî gibi şâirlerle en parlak devrini yaşayan Dîvân Edebiyatı, son büyük şâirolan Şeyh Gâlib’in ardından eski gücünü kaybetmeye başlamıştır. Bu süreç, 20. yüzyılın başlarına kadar devam etmiştir. Bu süreçte Dîvân Edebiyatı, eski özgünlüğünü yakalayamasa da şekil ve muhtevasıyla bir süre daha etkisini devam ettirmiştir. 19. yüzyılın ikinci yarısı ile 20. yüzyılın başlarını yaşayan Mehmed Rızâ Safvet Bey de Dîvân Edebiyatı’nın son örneklerini bırakan şâirlerden biridir. Rızâ Safvet Bey, sanat erbabı ve ilim adamları yetiştiren memur geleneğine sahip bir aileden gelmektedir. Rızâ Safvet Bey’in oğlu hattat Suûdü’l-Mevlevî, şâir babasının yolundan giderek hacimli bir dîvân vücuda getirmiştir. Rızâ Safvet Bey’in hayatı hakkındaki ilk elden bilgiler ve şiirler, Zâdegân adını taşıyan bu dîvânın “Âsâr-ı Peder” bölümünde bulunmaktadır. Âsâr-ı Peder, Rızâ Safvet Bey’in biyografik bilgilerini ve manzumelerini içermektedir. Gazel, şarkı, tahmis, muhammes ve kıta nazım şekilleriyle şiirler yazmıştır. Rızâ Safvet Bey, münâcât ve na’tlarını gazel olarak yazmıştır. Gazel ve şarkılar bölümünde yer alan manzumelerinde ana konu, aşk, sevgili, hasret, bahar, mehtab ve tabiat olmuştur. Şâir, İstanbul’un gülistanını, lalelerini ve bülbüllerini şarkılarında coşkulu bir şekilde anlatmıştır. Mûsıkîye de özel bir ilgisi olan şâirin şarkıları, döneminin mûsıkî üstadlarından Reşid Efendi ve Tanbûrî Ali Efendi tarafından bestelenmiştir. Mûsıkî üstâdı Hâcı Arif Bey ve Tanbûrî Ali Efendi’den mûsikî dersleri de alan şâir, aynı zamanda hüsn-i hatta da kendisini yetiştirmiştir.
Keywords : Dîvân Edebiyatı, Şiir, Mehmed Rızâ Safvet Bey, Suûdül Mevlevî, Âsâr ı Peder