Uygulamalı jeofizikte metasezgiseller

Authors : Gökhan GÖKTÜRKLER, Çağlayan BALKAYA, Yunus Levent EKİNCİ, Seçil TURAN

Pages : 563-580

View : 26 | Download : 11

Publication Date : 2016-12-20

Article Type : Other Papers

Abstract :Normal 0 false false false TR X-NONE X-NONE /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:`Normal Tablo`; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:``; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin-top:0cm; mso-para-margin-right:0cm; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0cm; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:`Calibri`,sans-serif; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:`Times New Roman`; mso-bidi-theme-font:minor-bidi; mso-ansi-language:TR;} Bu çalışmada, parçacık sürü optimizasyonu insert ignore into journalissuearticles values(PSO);, genetik algoritma insert ignore into journalissuearticles values(GA);, farksal evrim insert ignore into journalissuearticles values(FE); ve yapay ısıl işlem insert ignore into journalissuearticles values(YIİ); algoritmalarını kapsayan dört metasezgisel algoritma jeofiziğin bir, iki ve üç boyutlu insert ignore into journalissuearticles values(1B, 2B ve 3B); ters çözüm problemlerinde kullanılmıştır. Doğal uçlaşma insert ignore into journalissuearticles values(DU);, doğru akım özdirenç insert ignore into journalissuearticles values(DAÖ);, manyetik ve karşılıklı kuyu yer radarı uygulamalarından elde edilen kuramsal ve/veya alan veri kümeleri yukarıda değinilen metasezgisellerden biriyle değerlendirilmiştir. PSO, hem sentetik olarak üretilen hem de Güney Bavyera’da insert ignore into journalissuearticles values(Almanya); bir grafit yatağında ölçülen DU anomalilerinin model parametrelerinin insert ignore into journalissuearticles values(elektrik dipol moment, uçlaşma açısı, derinlik, biçim faktörü ve anomali orijini); belirlenmesinde kullanılmıştır. Gerçel değer kodlamalı GA, hem kuramsal hem de Bozdağ, İzmir’de insert ignore into journalissuearticles values(Türkiye); karstik bir ortamda toplanan düşey elektrik sondajı veri kümelerinden yatay tabakalı yer modelinin parametrelerini insert ignore into journalissuearticles values(tabaka özdirenç ve kalınlıklarını); kestirmek için kullanılmıştır. Sentetik bir karşılıklı kuyu yer radarı verisinden 2B’lu yeraltı radar hız dağılımının görüntülenmesi amacıyla YIİ ve yuvarlatma kısıtlı doğrusallaştırılmış en küçük kareler yönteminin ardışık kullanılmasına dayanan melez bir yaklaşım uygulanırken; FE algoritması kuramsal olarak üretilen bir toplam alan manyetik anomali haritasının 3B’lu ters çözümünde kullanılmıştır. Her bir metasezgisel algoritmanın gerek duyduğu kullanıcı tanımlı parametreler incelenen problemler dikkate alınarak test çalışmalarıyla belirlenmiştir. Ayrıca, metasezgiseller tarafından elde edilen sonuçların güvenilirlikleri çeşitli istatistiksel ve belirsizlik analizleriyle araştırılmıştır. Burada kullanılan metasezgisellerin çeşitli jeofizik problemlerin model parametrelerinin kestiriminde başarılı sonuçlar üretmesi bu algoritmaların, jeofiziğin küçük ve görece büyük boyutlu veri kümelerine uygulanabilirliğini göstermiştir.
Keywords : Metasezgisel, Parçacık sürü optimizasyonu, Genetik algoritma, Farksal evrim, Yapay ısıl işlem, Uygulamalı jeofizik