SCGADUB1180 yüksek mukavemetli sacında proses parametrelerinin geri esneme davranışına etkisinin deneysel olarak incelenmesi

Authors : Samet KARABULUT, İsmail ESEN

Pages : 68-75

View : 20 | Download : 8

Publication Date : 2023-02-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Dayanımı yüksek ve hafif yüksek mukavemetli çelikler, otomotiv sektöründe yaygın olarak kullanılmaktadır. Yüksek mukavemetli sacların şekillendirilmesinde geri yaylanma, yırtılma ve incelme kadar önemli bir problemdir. Bu çalışmada, SCGADUB1180 yüksek mukavemetli sacının çekme testleri yapılarak mekanik özellikleri tanımlanmış ve V büküm prosesinde, zımba hızı, kalıp açısı, ütüleme süresi, hadde yönü parametrelerinin geri yaylanmaya etkisi deneysel olarak araştırılmıştır. Literatürde, SCGADUB1180 yüksek mukavemetli sacının şekillendirilmesi ve geri yaylanma davranışları üzerine araştırmaya rastlanmamıştır. Yapılan deney sonuçları sonucunda, zımba hızı arttıkça 60°,90° ve 120° büküm açılarında geri yaylanma değerleri artmıştır. 60° büküm açısında zımba hızı 3 mm/sn’den 10 mm/sn arttığında geri yaylanma, 0° hadde yönünde %1.87, 45° hadde yönünde %0.35, 90° hadde yönünde %9.78 artmıştır. 90° büküm açısında zımba hızı 3 mm/sn’den 10 mm/sn arttığında geri yaylanma, 0° hadde yönünde %5.87, 45° hadde yönünde %0.55, 90° hadde yönünde %4.77 artmıştır. 120° büküm açısında zımba hızı 3 mm/sn’den 10 mm/sn arttığında geri yaylanma, 0° hadde yönünde %27, 45° hadde yönünde %0.49, 90° hadde yönünde %3.5 artmıştır. 3 mm/sn zımba hızında geri yaylanma değerleri en düşüktür. Ütüleme süresi 0.2 sn’den 1 sn’ye arttırıldığında geri yaylanma değeri % 5.56 azalmıştır. 0° hadde yönünde en az geri yaylanmalar görülmüştür. Kalıp açısının artmasıyla geri yaylanma miktarları artmıştır. Elde edilen deneysel sonuçlar, yüksek mukavemetli sacların geri yaylanma davranışlarının tahmin edilip, bükme prosesinde mekanik davranışlarının anlaşılmasına fayda sağlayacaktır.
Keywords : V bükme, Geri yaylanma, SCGADUB1180