Sulu çözeltiden magnezyum amonyum fosfat (MAP) çöktürmesi ile N ve P gideriminin araştırılması

Authors : Mustafa Öztürk, Ulusoy Bali

Pages : 537-545

View : 81 | Download : 92

Publication Date : 2023-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Azot (N) ve fosfor (P) arıtımının gerçekleştirildiği atıksu arıtma tesislerinde struvite veya magnezyum amonyum fosfat (MgNH4PO4.6H2O, MAP) çökelmesi oldukça önemli işletme problemlerinin doğmasına neden olmaktadır. Aynı zamanda ticari bir değere sahip olması da MAP’ın kontrolü ve geri kazanımını önemli kılmaktadır. Bu kapsamda pH, Magnezyum (Mg): N ve N:P molar oranı, farklı Mg2+ kaynakları ve kalsiyum (Ca2+) varlığının MAP kristalizasyonu üzerindeki etkilerini incelemek amacıyla kesikli deneyler yapılmıştır. Deneysel sonuçlar sabit bir Mg:N:P=1:1:1 oranında, optimum pH’ın 9 olduğunu ve bu pH’da N ve P giderme verimlerinin sırasıyla %79.4 ve %88.4 olarak gerçekleştiğini göstermiştir. N ve P için bu arıtma verimleri Mg:N oranının 1.25:1’e çıkarılmasıyla sırasıyla %87.6 ve %99.1’e yükselmiştir. N:P oranının 1:1.15’e çıkarılması ile N giderme verimi %96.4’e yükselmiş ancak, P giderme verimi %96.1’e düşmüştür. %96’nın üzerinde N ve P giderme verimleriyle, en etkili Mg2+ kaynağının MgCl2.6H2O olduğu bulunmuştur. Çözelti içerisinde Ca2+ bulunması durumunda, N giderme veriminin önemli ölçüde azaldığı tespit edilmiştir. Ca2+ olmadığında >%96 olan N giderme veriminin, 1000 mg/L Ca2+ konsantrasyonunda %68.6’ya kadar düştüğü belirlenmiştir. Çökelti üzerinde yapılan XRD analizinde oluşumun MAP kristali olduğu, Ca2+ ilavesinde ise MAP’ın yerine Ca2+’ca zengin amorf bir yapının oluştuğu tespit edilmiştir.
Keywords : Arıtma, Azot, Fosfor, MAP, Nütrient giderimi, Struvite