Atasu Barajı havzasının (Maçka-Trabzon) su kalitesi

Authors : Fatma Gültekin, Esra Hatipoğlu Temizel

Pages : 288-301

View : 26 | Download : 23

Publication Date : 2025-04-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Atasu baraj gölü havzasında ulusal ve uluslararası standartlarda önerilen parametrelere göre su kalitesinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaca uygun olarak baraj gölünü besleyen kollardan ve baraj gölünden iki ay aralıklarla pH, elektriksel iletkenlik (EC), toplam çözünmüş madde miktarı (TDS) ve çözünmüş oksijen (DO) parametreleri yerinde ölçülmüştür. Belirlenen noktalardan alınan örneklerde ana anyon ve katyonlar, besin elementleri parametreleri (nitrat, nitrit gibi), inorganik kirlenme ve bakteriyolojik parametreler ile iz metaller analiz edilmiştir. Havzadaki suların pH değerinin 6.60-8.78, EC değerinin 42-134 S/cm arasında olduğu belirlenmiştir. DO değeri yan kollarda su sıcaklığına bağlı olarak mevsimsel değişiklik gösterir. Baraj gölünde 8.11-9.36 mg/L arasında değişir. Havzadaki sular ana anyon katyonları bakımından Ca-HCO3’lı su sınıfındadır. Nitrat değerleri 0.7-12.74 mg/L arasında, nitrit değerleri ise 0.01-0.07 mg/L arasında değişir. Atasu Baraj Gölü havzasında yan kollardan ve ana akarsudan alınan örneklerin analiz sonuçları Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği (2008)’e göre değerlendirildiğinde suların genel şartlar ve oksijenlendirme parametreleri (DO ve KOİ) açısından I. Sınıf Su Kalitesinde olduğu belirlenmiştir. Besin Elementleri Parametrelerinden NH4+ değerine göre Baraj gölü dışındaki sular I. sınıf, Baraj gölü yaz mevsiminde II. sınıf su tipindedir. NO2-, NO3- ve toplam fosfor açısından ise II. ve III. sınıf su tipindedir. İz elementlerden Cu ve Ni dışındaki parametreler açısından I. sınıf olduğu belirlenmiştir. İz element konsantrasyonları yağışlı ve kurak dönemde farklılık göstermektedir. Bu farklılıklar birçok elementte yağışlı dönemde azalma eğilimindedir. 95.45 - 96.56 arasında su kalitesi (WQI) değerlerine sahip havzanın her noktasında su kalitesi mükemmel olarak derecelendirilmektedir.
Keywords : Su kalitesi, İz element, Atasu Barajı havzası, Trabzon