DİL VE İLETİŞİM YETERSİZLİĞİNE SAHİP ÇOCUKLARIN DİL EDİNİM SÜREÇLERİ

Authors : Hatice GÖKDAĞ, Hakan SARI

Pages : 105-115

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2021-07-30

Article Type : Review Paper

Abstract :İnsanın en etkileyici entelektüel başarısı olarak kabul edilen ve oldukça karmaşık bir sistem olan dili çocukların nasıl edindikleri sorusu geçmişten bugüne birçok araştırmaya konu olmuştur. Psikologlar, dil uzmanları ve dil bilimciler tarafından oldukça karmaşık bir yapı olan dili çocukların nasıl kazandıkları, bu süreçte hangi öğrenme mekanizmalarından yararlandıkları ile ilgili yoğun araştırmalar gerçekleştirilmiştir. Ancak dil ve iletişim becerilerini kazanmada güçlük yaşayan ya da sözel dili hiç edinemeyen çocukların dil edinim süreçlerine yönelik araştırmaların oldukça sınırlı olduğu gözlenmiştir. Bu çalışmada çocukların dil edinim süreçleri incelenmiş, dil ve iletişim yetersizliğine sahip çocukların dil edinim süreçleri; edimbilim, anlambilim, morfosentaks gelişimi, ses bilgisi ve ses bilgisel farkındalık gelişim süreçleri literatür ışığında tartışılmıştır. Bu araştırma kaynak tarama yöntemi ile desenlenmiştir. Bu kapsamda dil ve iletişim yetersizliği ve özel eğitim kaynakları taranmış, alanla doğrudan ilgili olan ve dolaylı olarak alanla ilgili olan yurt içi ve yurt dışında gerçekleştirilen araştırmalar taranmıştır. Daha önceden belirlenen kavramlarla ilişkileri açısından analiz edilmiştir. Verilerin analizinde betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Kaynak tarama sonunda dil ve iletişim yetersizliğine sahip çocukların normal gelişim özelliğine sahip çocuklarla dil gelişiminde aynı süreçlerden geçtikleri, çocukların bireysel özellikleri, içinde bulundukları sosyo kültürel özellikler, ebeveynleri, yakın çevreleri tarafından sunulan fırsatlar ve uyaran faktörüne göre dil gelişimlerinin değişkenlik gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Dil, iletişim, dil edinimi, dil edinim süreçleri