Sabetayist Gencer Ailesinin Kadın Ses Sanatkârları

Authors : Emine ALTINKÖPRÜ, Nesibe Özgül TURGAY

Pages : 78-104

View : 18 | Download : 12

Publication Date : 2022-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede; Sabetayist insert ignore into journalissuearticles values(dönme); toplulukların Karakaş koluna bağlı Gencer ailesine mensup kadın ses sanatkârlarının müziğe yaklaşımlarında eğitim aldıkları kurumların etkisi ve aile bireylerinde var olan gelişmiş kültür-sanat bilincinin bahsi geçen sanatkârların kariyerlerine etkileri ele alınmıştır. Avrupa’da gördükleri şiddet ve baskı sebebiyle Yahudiler, 14 ve 15. yüzyıl boyunca göç ettikleri Osmanlı topraklarında uyum sorunu yaşamamışlardır. Ancak; Yahudi topluluklarının geçmişte yaşadıkları sosyopolitik acılarının son bulacağı inancı doğrultusunda, Yahudi din adamı Sabetay Sevi insert ignore into journalissuearticles values(1626-1676);, Tanrı tarafından gönderilen ilahi bir kurtarıcı olduğu iddiasıyla sözde Müslümanlık üzerine belirlediği prensiplerle ‘Dönmelik’ mezhebini kurmuştur. Dönme aileler, bağlı oldukları bu mezhebin kuralları gereği sosyalleşmeyi reddetmiş; eğitim hayatlarını sadece dönmelik mezhebine mensup kişilerce kurulmuş modern müfredatın uygulandığı okullarda sürdürmüşlerdir. Bu bağlamda; dönmelik mezhebinin Karakaş kolunda modern eğitim anlayışı ile diğer kolların girişimleriyle kurulan okulların misyon ve vizyonları incelenmiş, dönme aile üyelerinin müzik sanatında başarıyla performans yapmalarının, kurumlarda edinilen disiplin, genel kültür yanında musikişinas aile büyüklerinin sanata yaklaşımlarıyla ilintili olduğu görülmüştür. Sabetayist Gencer ailesi üyelerinin örneklendirildiği makalede, Türk Makam Müziği taşplak dönemi ses sanatkârları Lâle-Nerkîs Hanımlar [Lebibe insert ignore into journalissuearticles values(1896-1971);-Neyyire Hüsniye insert ignore into journalissuearticles values(1895-1974);] ve ailenin müzik sanatında öne çıkmış sanatkâr üyeleri; Belkıs Gencer [Aliye Belkıs Gencer insert ignore into journalissuearticles values(1905-1981);], İclal Ar insert ignore into journalissuearticles values(1904-2007);, Leyla Gencer insert ignore into journalissuearticles values(1928-2008);’in zenginleştirilerek hazırlanan biyografileri üzerinden elde edilen veriler ışığında müzik alanına verdikleri önemin ailelerinin dini inançlarının üzerine çıktığının tespiti yapılmıştır.
Keywords : Sabetayist Ailelerde Eğitim, Sabetayist Ailelerde Müzik, Türk Makam Müziği, Lale ve Nerkis Hanımlar, Feyziye Mektebi