KUTADGU BİLİG’DE YAZ-/YAZIL- FİİLLERİ

Authors : Aslı ZENGİN

Pages : 53-74

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2021-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Kutadgu Bilig, İslami Türk Edebiyatının ilk eseridir. Eserin ait olduğu dil devresi, fonetik, morfolojik, sentaktik ve semantik açılardan kendisinden önceki devirden belli bir oranda ayrılmaktadır. Ancak dil bir bütündür. Özellikle kelimeler üzerinde semantik bakımdan yapılan incelemelerde, “anlam”ın dil devreleri arasında ne şekilde değiştiği, dönüştüğü yahut sabit kaldığı anlaşılmaktadır. Bu makalenin konusu Kutadgu Bilig’de tespit edilen eş sesli iki ayrı yaz- fiili ile Divânu Lügati’t-Türk’ten itibaren tespit edilen üçüncü bir yaz- fiilinin anlamlarının tarihî ve günümüzde kullanılan belli başlı çağdaş lehçelerde ne şekilde anlamlandırıldığının tespitine dayanmaktadır. Bu bağlamda Kutadgu Bilig’de yaz- ve yazıl- fiillerinin geçtiği beyitler tespit edilmiş, beyitlerdeki anlamlandırma bağlamdan yola çıkılarak değerlendirilmiştir. Tarihî ve çağdaş Türk lehçelerinde bu iki fiilin anlamları incelenerek bir karşılaştırma yapılmıştır.
Keywords : Kutadgu Bilig, yaz, yazıl, tarihi ve çağdaş Türk lehçeleri