HAFIZ VILDAN FAIK DIBRA: ATDHETAR, DIJETAR DHE HOXHË I SULLTANIT

Authors : Ziber LATA

Pages : 8-16

View : 27 | Download : 10

Publication Date : 2018-04-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Öz Balkan halklarının tarih boyunca neredeyse aynı kadere sahip olmaları, aynı zamanda ortak kültürel çizgiler oluşturmalarını da sağlamıştır. Özellikle Müslüman nüfus, ideolojik ve pratik açıdan aynı çizgide ilerlemeyi başarmıştır. Balkan halkları, sahip oldukları birçok eşitliğe ek olarak, bilimsel açıdan da yeterli eğitim ve yetiştirme imkânına da sahiplerdi. Osmanlı İmparatorluğu`nun arşiv belgeleri düzgün bir şekilde araştırıldığında, Balkan coğrafyasında, ünlü bilim adamlarının olduğunu görmekteyiz. Bu dinî bilgilerin derin âlimleri arasında Vildan Faik Dibra da bulunmaktadır. Bu yazıda V. F. Dibra’nın yaşamının iki bölümü ele alınacaktır: Arnavut okuyucu tarafından zaten tanınan ulusal yönü ile az sayıdaki eserde sözü edilen ve Vildan Efendi’nin neredeyse hiç bulunmayan dinî eğitim yönü. Vildan Efendi için Türkçe yayımlanan eserler incelendiğinde, o benzersiz bir entelektüel ve din âlimi, lakin ulusal yönü daha az şöhretli olan birisi olarak karşımıza çıkar; ancak Arnavutça yazılan eserleri incelerken esasen bir “ulusal arnavut yeniden doğuşçu” olarak ortaya çıkmaktadır. Bu yazı, Vildan Efendi’nin Arnavutlara daha çok entelektüel ve ve din âlimi tarafını, Türklere ise daha çok ulusal yönünü tanıtmayı hedeflemektedir.
Keywords : Debreli Vildân Fâik, Arnavut, Osman, Bilgin, Vatansever, Osmanlı