İslam Borçlar Hukukunda Kabzın Sorumluluğa Etkisi

Authors : Abdullah DEMİRCİ

Pages : 122-145

View : 15 | Download : 12

Publication Date : 2021-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İslam borçlar hukukunda biri icap diğeri kabul olmak üzere tarafların karşılıklı irade beyanları sonucu kurulan akitler, belli başlı yükümlülük ve sonuçlar doğurur. Bu akitlerin meydana getirdiği en önemli yükümlülüklerden biri, malı devreden kişinin akit konusu malı; devralan kişinin ise bedeli karşı tarafa teslim etmesidir ki bu aynı zamanda bundan sonra doğacak hasarların sorumluluğunu da devretmeyi gerektirmektedir. Hasar sorumluluğu, insanların mallarını koruma fikrine dayandığı için edâ ehliyetine göre değil; vücûb ehliyetine göre temellendirilmiştir. Malın teslim alınması ile sorumluluk doğuran akitler insert ignore into journalissuearticles values(damân akitleri); özelinde kural olarak mal, zilyedinin sorumluluğundadır. Malın, kabz edenin elinde emânet sayıldığı akitlerde insert ignore into journalissuearticles values(emânet akitleri ile çift vasıflı akitler); ise hasar sorumluluğu, teslim alan kişinin kusur veya haksız fiilinin bulunmasına bağlıdır. Sorumluluk kavramıyla sıkı bir bağı olan kabz eylemi, hakîkî insert ignore into journalissuearticles values(nakil, tenâvül); ve hükmî insert ignore into journalissuearticles values(tahliye); olmak üzere iki şekilde gerçekleşir. Kabz, her ne kadar akdin sonucu kabul edilse de bazı akitlerde sıhhat insert ignore into journalissuearticles values(geçerlilik); veya lüzûm insert ignore into journalissuearticles values(bağlayıcılık); şartı kabul edilmektedir. Buna ilaveten malın mülkiyetinin intikali için de kabz eyleminin sorunsuz bir şekilde gerçekleşmesi şartı aranır. Ayrıca devralınan malda yeni tasarruflar inşa etme yetkisinin kazanılmasında da kabzın önemli rolü vardır.
Keywords : İslam Hukuku, Akit, Sorumluluk, Ehliyet, Kabz, Tazmin Damân, Hasar