Kur’ân’da Vekîl Kavramının Anlam Alanı

Authors : Gülnur KÜLÜNKOĞLU

Pages : 173-188

Doi:10.53336/rumeli.989210

View : 20 | Download : 13

Publication Date : 2021-10-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Kur’ân-ı Kerim’de Allah’tan başka vekîl olmadığı ve vekîl olarak Allah’ın yeteceği beyan edilmektedir. Diğer taraftan pek çok ayette Hz. Peygamber’in vekîl olmadığı zikredilmektedir. Bu çalışmada bütüncül bir yaklaşımla Kur’an’da vekîl kavramının anlam alanını ortaya koyarak kavramın anlaşılmasına katkı sağlamak amaçlanmıştır. Öncelikle vekîl kavramı, kök anlamı ve dildeki kullanımları ile ortaya konulmuş ve tefsir kaynaklarında kavramın nasıl yorumlandığı izah edilmiştir. Buna göre Hz. Peygamber’in vekîl olmadığını beyan eden ayetler, Allah’ın mutlak manada vekîl olduğunu beyan eden ayetlerle birlikte değerlendirilmiştir. Hz. Peygamber’in vekîl olmadığını beyan eden ayet-i kerimeler, genel olarak risâlet görevini yerine getirirken zorlayıcı olmaması gerektiği anlamı ile bilinmektedir. Bütüncül olarak bakıldığında Hz. Peygamber, Allah’ın vekîli değildir. Bu sebeple insanları tebliği kabul etmeye zorlama gibi bir gücü yoktur. Öte yandan Allah karşısında inkârcıların vekîli de değildir. Bu anlamda bir yetki ve sorumluluğu olmadığından ne Allah’tan gelecek bir zararı giderebilir ne de onlar için bir fayda sağlayabilir. Sahip olmadığı bu sıfatlar sebebiyle vekaletin Hz. Peygamber’den nefyi, bu sıfatların asıl sahibinin Allah olduğunu ve Allah’ın kendisine vekil tayin etme gibi bir acziyetten müstağni olduğunu beyan etmektedir. Bu bağlamda Kur’an-ı Kerim’de Hz. Peygamber’den vekîlliğin nefyedilmesi, tevhid vurgusu ile risâletin sınırlarına dikkat çekmektedir.
Keywords : Tefsir, Kur`ân, Vekîl, Tevekkül, Risalet, Resûl, Tevhid