Çeviribilimde Yeni Evrenselcilik: Meslek Etiğinin Yükselişi/ New Universalism in Translation Studies: The Rising of Professional Ethics

Authors : Ayşe Banu KARADAĞ, Banu TELLİOĞLU

Pages : 90-100

Doi:10.29000/rumelide.133763

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2015-10-21

Article Type : Other Papers

Abstract :Özellikle 1980’li yıllardan itibaren, çağdaş çeviribilim kuramcıları Yapısalcılık Sonrası düşünce akımlarının da etkisiyle, çeviri tarihi boyunca çeşitli biçimlerde karşımıza çıkan norm koyucu ve evrenselci yaklaşımları farklı açılardan sorgulayıp eleştirmiştir. Buna karşın, 2000’lerin başında bazı çeviribilimcilerin çeviri etiğinin daha çok bir meslek etiği biçiminde ele alınması, meslek ilkelerinin ve meslek standartlarının ise daha kapsayıcı hale getirilmesi yolunda çağrılar yapmaları dikkat çekicidir. Bu yeni yaklaşım, çeviribilimde bir süreliğine etkisini kaybeden evrensellik ülküsünün yeniden canlanması biçiminde yorumlanabilir. Bu çalışmanın amacı, işte bu yeni evrenselcilik eğiliminin altında yatan nedenleri sorgulamaktır. Bu doğrultuda, öncelikle çeviri tarihinin belli dönemlerinde çeviri etiğine ilişkin nasıl yaklaşımlar sergilendiği belirlenmeye, bir anlamda, bugünkü durumun arka planı sunulmaya çalışılacaktır. Daha sonra, yeni evrenselcilik eğiliminin iki muhtemel nedeni, yani görecilikten kaçınma arzusu ve çağın getirdiği uzmanlaşma gereksinimleri üzerinde durulacak ve evrenselcilik eğiliminin doğurabileceği olumsuz sonuçlar tartışılacaktır.
Keywords : Meslek etiği, evrenselcilik, görecilik, meslek ilkeleri, meslek standartları, uzmanlaşma