Klasik Türk Şiirinde Tasavvufî Açıdan Tûr-i Sînâ

Authors : Abdullah EREN

Pages : 197-210

Doi:10.29000/rumelide.454266

View : 17 | Download : 16

Publication Date : 2018-08-20

Article Type : Conference Paper

Abstract :Dağlar, yükseklik ve heybetleri ile inanan insanların gönül ve zihinlerinde ilahî azamet ve kudreti çağrıştıran, dinî-tasavvufî hisleri coşturan en önemli yeryüzü şekillerindendir. Bu çerçevede hemen hemen her din, dağlara özel bir anlam yüklemiş ve bazı dağları kutsal kabul etmiştir. Hz. Musa’nın Allah ile konuştuğu ve ilahî tecelliye mazhar olduğu yer olması münasebetiyle Tûr-i Sînâ bu dağlar içerisinde önemli bir yere sahiptir. Peygamber kıssaları ve bu kıssalarda yer alan unsurlardan etraflı bir şekilde faydalanan klasik Türk şiiri, Tûr-i Sînâ’ya tecelliye mazhar olma bakımından özel bir önem atfetmiş ve bu eksende onu özellikle aşk, gönül, vücut, insan-ı kâmil, âşık, tevazu, mahviyet, şevk, vecd, cezbe ve istiğrak gibi bazı tasavvufî kavram ve hâllerin anlatımında temel figürlerden biri olarak kullanmıştır. Bu çalışma, Tûr-i Sînâ’nın klasik Türk şiirinin tasavvufî muhteva esasına dayalı olarak anlam dünyası içerisindeki yeri, sembolik derinlikleri, ifade ettiği anlamlar, ilişkili olduğu kavramlar ve bu kavramların anlatımında yer alış tarzları incelenerek değerlendirilmesine yöneliktir.
Keywords : Tûr ı Sînâ, klasik Türk şiiri, tasavvuf, tecelli, aşk