Türkiye’deki karşılaştırmalı edebiyat çalışmaları

Authors : Ertuğrul AYDIN

Pages : 148-156

Doi:10.29000/rumelide.648462

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2019-11-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de XX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren karşılaştırmalı edebiyat çalışmalarına önem verilmeye başlanmıştır. Türk okuyucusu, karşılaştırmalı edebiyatla ilk olarak, 1937 yılında Şerif Hulusi’nin Her Ay dergisinde çıkan “Mukayeseli Edebiyat” başlıklı yazısıyla tanışmıştır. Bu yazıda yazar, hem ‘ulusal’ edebiyat tarihinin sağlayacağı bilginin diğer milletlerin edebiyatlarını tanıyınca daha da zenginleşeceğinin altını çizmiş; hem de batıda gelişmekte olan karşılaştırmalarının tarihçesinden söz etmiştir. Türkiye’de karşılaştırmalı edebiyat biliminin, “üniversite” aracılığıyla şekillendiğini söyleyebiliriz. İstanbul Üniversitesi’nde 1943-1960 yılları arasında Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde ders veren Cevdet Perin ile yine bu üniversitede 1946-1974 yılları arasında Fransızca okutmanlığı yapan Cemil Meriç’in çalışma ve çabaları ülkemizde karşılaştırmalı edebiyatın yaygınlaşmasında önemli rol oynamıştır. Türkiye’de bu alandaki çalışmalar, daha sonra, 1976-2008 yılları arasında Ankara Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden Gürsel Aytaç tarafından sürdürülmüştür.  Bugün ülkemizde dört ayrı üniversite Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümü kurulmuş ve eğitim-öğretime başlamıştır. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Konya Selçuk Üniversitesi, İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi ile İstanbul Bilgi Üniversitesi’ne bağlı bu bölümlerde “karşılaştırmalı edebiyat” çalışmaları yapılmaktadır.  Bu araştırmamızda, Türkiye’de 1937-2014 yılları arasındaki sürede yapılan çalışmalar üzerinde durularak; karşılaştırmalı edebiyat biliminin ana çerçevesi saptanmaya çalışılacaktır. 
Keywords : Karşılaştırmalı edebiyat, Karşılaştırmalı edebiyat bilimi, komparatistik, edebiyat tarihi