Aldous Huxley’in Ada adlı romanında ideoloji ve özgürlük

Authors : Emrah OLUR

Pages : 258-264

Doi:10.29000/rumelide.648874

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2019-11-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Aldous Huxley’in bir ütopya düşünü olan “ Ada ” isimli eserinde yansıtılan özgürlüğü ve bu özgürlüğün devamı için dayatılan ideolojik aygıtları incelemektedir. Bu özgürlük algısının neden çıktığı, çıkmasına nelerin etki ettiği ve neye ulaşılmak istendiği gibi sorular incelenmekte ve romanda çeşitli güç mekanizmalarının etkisiyle oluşturulan ideolojik aygıtların özgürlük yanılsamasına neden olduğu tespit edilmektedir. Bu özgürlük yanılsamasının ortaya çıkmasında bireylerdeki psikolojik sorunların ne gibi etkileri olduğu da incelenmektedir. Bu romanda özgürlüğün seviyesi insanların mutluluk seviyelerine göre düz orantılı olarak artmaktadır. Başka bir ifade ile insanların korkularından kaçmaları ve onları mutlu edebilecek etkenlere yönelmeleri sağlanarak özgürlüğün yolu açılmaktadır. Bu etkenlerin ortaya çıkarılmasında ideolojik aygıtların kullanıldığı görülmektedir. Din, öz işlevinden uzaklaştırılarak, toplumu istenilen şekle getirebilmek için kullanılan bir aygıt olarak görülmektedir. Dini kendi çıkarları için kullanan mekanizmanın varlığı ve amaçları tespit edilmekte, kendi özgürlüklerinin gereksinimi olarak gücü elde etmeleri ve bunun için çeşitli ideolojik aygıtlar kullanarak toplumu gerçeklerden uzak tutmaları gerektiği çıkarımları ortaya koyulmaktadır. Ayrıca olguların zıttı ile var olursa tam anlaşılabileceği öngörülmekte, buna bağlı olarak da toplumsal bilinçaltını bastırmak için ideolojik mekanizmaların kullanıldığı anlaşılmaktadır. Korkularından uzaklaştırılarak sadece mutluluğa yönlendirilen toplum böylece öz benliğinden de uzaklaşmakta ve farkında olmadan oluşturulan sistemin bir uygulayıcısı konumuna düşmektedir. Tüm bu nedenlerden dolayı sunulan gerçeğin kendi haz duygusu olduğunu sanan birey, bunu sağlayan ideolojik aygıtlara bağlanmakta ve özgürlük yanılsamasına düşmektedir.
Keywords : Aldous Huxley, Ada, ideoloji, özgürlük, ütopya