Tarih-i Belgrad

Authors : Nevin METE

Pages : 504-527

Doi:10.29000/rumelide.752455

View : 27 | Download : 13

Publication Date : 2020-06-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Balkanlar ve orta Avrupa coğrafyası, 1526 Mohaç meydan savaşı ile başlayıp 1791 Ziştovi antlaşması ile sonlanan zaman diliminde, baş aktörleri Osmanlı ve Avusturya olan uzun bir mücadeleye sahne olmuştur. Osmanlı kaynaklarında Nemçe olarak anılan Avusturya ile iki buçuk asrı aşkın süregelmiş çatışmalı ilişkiler, bu sürecin başında askerî, hukukî ve diplomatik bakımdan Osmanlı lehine olsa da sonlarda Avusturya’nın üstünlüğü ile noktalanmıştır. Osmanlı’da sınır kavramı bugünkü ölçütlerle tespit ve tayin olunmayan; köy, kale adı veya mahal adı sayılarak yapılan hudut tespitleri ile belirlenmiş sınır tanımını ifade eder. Bu tespitler yapılırken 15. Yüzyıldan sonra adına Sınır-name denilen belge ya da Ahit-name içerisinde atıfta bulunulan hudut tayinleri görülmektedir. Belirsizliklerle dolu olan anlaşma metinleri, Osmanlı İmparatorluğu’nun hareketli sınırlara sahip olmasını da beraberinde getirmiştir. Bu sebeple seyahat-name, atlas, coğrafi eser gibi türlerin akın yapılacak yerlerle ilgili bilgileri içermesi önem arz etmiştir. Tarih-i Belgrad, Osmanlı İmparatorluğu’nun II. Viyana hezimetinden iki yıl sonra kaleme alınmış, bir çeşit güzergah risalesidir. Müellif, bu kısa risalenin cihad-ı ekber için yapılacak seferde, yol haritası olarak hazırlandığından söz eder.
Keywords : Tarih i Belgrad, Ebû Bekir b Behrâm ed Dımeşkī, coğrafya, Atlas Maior