Safahat’ta geçen bazı veciz ifadeler etrafında

Authors : Murat TURNA

Pages : 174-182

Doi:10.29000/rumelide.814144

View : 17 | Download : 11

Publication Date : 2020-11-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Safahat, Türk edebiyatının en çok okunan kitaplarındandır. Ona gösterilen ilginin çeşitli nedenleri vardır. Kitabın İstiklâl Marşı’nı kaleme alan Mehmet Âkif’e ait olması, Âkif’in son dönem Türk edebiyatının önemli isimlerinden biri olması, Safahat’ın muhteva yoğunluğu, Türk toplumunun sorunlarına eğilmesi ve bir asır boyunca güncelliğini kaybetmemesi söz konusu sebeplerden bazılarıdır. Eserin genel itibariyle sade, anlaşılır bir dil ile yazılması da bu sebeplere eklenebilir. Halk dilinden uzak olmayan yazım tarzı, Âkif’in kendine has üslubu akıcı ve akılda yer eden bir eserin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Safahat’ın çok okunmasını, akıcılığını ve akılda kalıcılığını sağlayan veciz ifadeler ise dikkat çekicidir. Önemli bir meseleyi, belli bir prensibi, şairin perspektifini özetleyen veciz mısralar, Safahat’ın en çok ilgi çeken özelliklerinden biri olagelmiştir. Bu çalışmada, Safahat’ta geçen bazı veciz ifadelere odaklanılacaktır. Böylece Safahat’ın söyleyiş boyutuna bir kez daha farklı bir ışık tutulması amaçlanmıştır. Safahat’ta, anlamındaki yoğunluğun söyleyiş güzelliğiyle buluştuğu ve adeta birer formülü andıran özlü ifadelerin sayısı oldukça fazladır. Bunların hepsini ele almak ise kısıtlı bir çalışmanın kapsamını aşar. O yüzden, belli konu başlıkları altında seçmeye tabii tutarak kitapta geçen veciz ifadelerin anlam boyutu ele alınacak ve bugüne hangi mesajları sunduğu üstünde durulacaktır. Çalışma, eserde geçen veciz ifadelerin, anlatılan konu hakkında okuyucuyu düşündürdüğü, kitlelerin esere tekrar dönmesini sağladığı ve işlenen konunun “Âkifçe” ifadesini verdiği sonuçlarına varır.
Keywords : Safahat, Mehmet Âkif Ersoy, edebiyat