Yeni tarihselcilik ve Julian Barnes’ın 10 ½ Bölümde Dünya Tarihi romanından bir inceleme: Dağ bölümünün yeni tarihselci okuması

Authors : Zafer ŞAFAK

Pages : 819-831

Doi:10.29000/rumelide.897174

View : 21 | Download : 10

Publication Date : 2021-03-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Tarihyazımını sorunsallaştıran yeni tarihselci eleştirel okuma-yazma ve inceleme biçimi postmodernizmin ve postyapısalcılığın etkili olduğu seksenli yıllarda Stephen Greenblatt’ın çalışmalarıyla yaygınlık kazanmıştır. Yeni tarihselcilik yalnızca tarihsel metinlerin kurgusal özelliğini ve tarihin nesnellik iddiasını metne yönelerek ters yüz etmekle kalmayıp tarih anlatısına dayanan edebiyat yapıtlarını da eserin bağlamı çerçevesinde toplumdaki güç ilişkilerine odaklanarak gerçeği ortaya çıkaracak bir tür tuzak kurucu okumaya tabi tutar. Bu okuma biçiminde ise odaklanılan geleneksel tarih metinlerinin ya da bu etkiyle oluşturulan edebi yazınların görece önemli olayları ve kişileri değil bu anlatıların önemsiz olarak varsaydığı olaylar ve kişilerdir. Tarihsel metinleri ve tarih anlatısı barındıran edebi yapıtları okuma ve inceleme girişiminde postyapısalcılığın yapısöküminsert ignore into journalissuearticles values(c);ü yöntemini kullanan yeni tarihselcilik, incelemeye tabi tuttuğu yapıtların belli bir dönemdeki insan ve insan topluluklarının davranışlarını yansıtmaktan ziyade dönemin insanlarını ve davranışlarını biçimlendirdiklerinin bilinciyle hareket eder. İngiliz romancı Julian Barnes’ın 10 ½ Bölümde Dünya Tarihi yapıtının Dağ adlı bölümü geleneksel tarih anlayışının kayıt altına almaya direnebileceği kişisel tarih anlatısıyla üstkurgusal tarihyazımı örneği sunarken hem metnin tarihselliğini hem de tarihin metinselliğini irdelemeye olanak tanır. Bu çalışma; söz konusu edebi yapıtın yeni tarihselci anlayışla bu ölçekte incelenmeyen bu tek bölümüyle bir yandan tarih anlatılarının edebiyat yapıtı aracılığıyla metin düzleminde bireysel kanaatlerle, inanışlarla ve ideolojik kurulumlarla nasıl oluşturulduğunu göstermeyi amaçlarken diğer bir taraftan da bir edebiyat anlatısı vasıtasıyla bu kanaat ve yöntemlerin nasıl yapısökümüne uğradığına işaret etmeyi hedefler.
Keywords : Yeni tarihselcilik, Stephen Greenblatt, Julian Barnes, 10 ½ Bölümde Dünya Tarihi, Mount Ararat