Ethos des personnages dans Huis clos de Sartre

Authors : Ece KORKUT

Pages : 883-893

Doi:10.29000/rumelide.897255

View : 19 | Download : 16

Publication Date : 2021-03-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede, Fransız felsefeci ve yazar Jean-Paul Sartre’ın Gizli Oturum insert ignore into journalissuearticles values(1947); tiyatro metninde yer alan kişilerin kimlik özelliklerini ortaya çıkarmak amacıyla ‘ethos’ kavramından yararlanılmıştır. Aristoteles retoriğinde yer alan ‘ethos’ kavramı daha sonra sosyal ve beşeri bilimlerin çeşitli disiplinlerinde de kullanılmaya başlanmıştır. Bilindiği gibi ‘ethos’, Aristoteles tarafından önerilen üçlünün önemli bir parçasıdır: logos insert ignore into journalissuearticles values(mantık-söz);, ethos insert ignore into journalissuearticles values(özsunum); ve pathos insert ignore into journalissuearticles values(duygulayım);. Fransız Ekolü Söylem Çözümlemesinde ethos terimi, konuşucunun sözel iletişim sırasında oluşturduğu image de soi insert ignore into journalissuearticles values(‘öz-imge’); ve pésentation de soi insert ignore into journalissuearticles values(‘öz-sunum’); anlamında kullanılır. Ethos kavramını Söylem Çözümlemesinde ele alan Fransız dilbilimci Dominique Maingueneau bir yandan ‘söylem sırasındaki özsunum’ ile ‘söylem öncesi özsunum’u, diğer yandan da ‘söylenen özsunum’ ile ‘gösterilen özsunum’u birbirinden ayırır. Sartre, yarattığı üç karaktere birbirleriyle kesinlikle anlaşamayacak kadar farklı özsunumlar yüklemiştir. Çok ayrı toplumsal çevrelerden gelen ve birbirine benzemeyen yaşam öyküleri olan Garcin, Inès ve Estelle ilk kez cehennemde karşılaşırlar. İçlerinden ikisi, Garcin ve Estelle, cazip kişilik özelliklerini ön plana çıkararak kendilerini sunmaya çalışır, ama sahici ve basiretli özsunumuyla kendilerinden farklı olan Inès’in gözünde güvenilir bir özsunum oluşturmayı başaramazlar. Kısacası, Inès uyumlu özsunumuyla diğerlerinden ayrılırken, onun zıttı sayılabilecek Estelle’in özsunumu uyumsuzdur. Garcin ise, bağımlı özne konumunu ortaya koyan bir özsunum salınımı içindedir. Bu çözümlemede niyetlilik, sahicilik, anlambilimsel ve göstergebilimsel roller gibi değişkenler kullanılmıştır.
Keywords : Ethos, özsunum, anlambilimsel rol, göstergebilimsel rol, bağımsız özne, bağımlı özne