Sentences, maximes et proverbes Mantchoux et Mongols adlı eserdeki Mançu atasözleri

Authors : Uluhan ÖZALAN

Pages : 155-172

Doi:10.29000/rumelide.1073873

View : 14 | Download : 11

Publication Date : 2022-02-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Mançular Çin’i yöneten son hanedan olan Çing Hanedanını insert ignore into journalissuearticles values(1644-1911); kuran Tunguz topluluğudur. Yarı göçebe savaşçılar olan Mançular Çin’i idareleri altına aldıktan kısa bir süre sonra yoğun bir şekilde Çin kültüründen etkilenmeye başlamışlardır. Kültürün bütün alanlarında görülen bu Çin etkisi en çok da dil ve edebiyat alanlarında kendini göstermektedir. Bu bakımdan Mançulardan kalan eserlerin önemli bir bölümü Çinceden yapılan çevirilerdir. Mançulara ait olan eserler daha çok okçuluk, at yetiştiriciliği gibi askerî alanla ilgili kaynaklar, tarih kayıtları ve özellikle Şamanizm ile alakalı halk edebiyatı ürünleridir. Bunlardan başka farklı kaynaklarda kayıt altına alınmış birçok Mançu atasözü de vardır. Bu makalenin konusu Türkiye’de pek bilinmeyen Mançu atasözleridir. Çalışmada, Rochet tarafından 1875’te yayımlanan Sentences, Maximes Et Proverbes Mantchoux Et Mongols başlıklı kitabın “Mançu atasözleri” bölümünde yer alan 165 atasözü Türkçeye tercüme edilerek konularına göre sınıflandırılmıştır. Söz konusu kaynakta verilen atasözlerinin bir kısmının Konfüçyüs’ün özlü sözlerinin Mançucaya çevirisi olduğunu belirtmekte yarar vardır. Bu bakımdan, çalışmada ele alınan Mançu atasözleri, Konfüçyüs’ün özlü sözleri ile karşılaştırılarak hangilerinin Çin kültürü etkisiyle Mançucada görülmeye başladığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca Mançu atasözlerinin yapısına dair tespitler sonuç bölümünde sunulmuştur. Çalışmanın diğer bir amacı da Mançu atasözlerini ortaya koyarak “Altay dilleri” konuşan milletlerin atasözleri üzerinde daha sonra yapılacak karşılaştırmalı ve geniş kapsamlı çalışmalara zemin hazırlamaktır.
Keywords : Mançular, Mançuca, Mançu atasözleri, Altayistik