“That’s a grand story:” Reading J. M. Synge’s The Playboy of the Western World as a postnational allegory

Authors : Rıza ÇİMEN, Esra ÜNLÜ ÇİMEN

Pages : 508-521

Doi:10.29000/rumelide.1132593

View : 14 | Download : 12

Publication Date : 2022-06-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Fredric Jameson tarafından ortaya atılan “ulusal alegori” kavramı özellikle postkolonyal çalışmalarda önemli düzeyde eleştirel tartışmaya konu olmuştur. Bu kavramla ilgili tartışmalar çoğunlukla Jameson’ın “tüm” üçüncü dünya edebi metinlerinin kaçınılmaz biçimde “ulusal alegori” sınıfına dâhil olduğu şeklindeki görüşü üzerine odaklanır. Bu bağlamda “ulus,” alegorik yankılarla bezenmiş metinlerin bilhassa ulus devlete göndermede bulunarak geliştiği temel kavramsal çerçeveyi ortaya koyar. Jameson’ın yaklaşımı sanat eserlerinin ardındaki dolaylı siyasal boyutu belirten “siyasal bilinçdışı” kavramıyla birlikte düşünüldüğünde daha da anlam kazanır. Burada Jameson sanat eserlerinin bilinçdışı düzeyde hissedilen tarihi ve ekonomik gerçeklerin ürettiği koşulların birer ürünü olduğunu öne sürer. J. M. Synge’in The Playboy of the Western World oyunu bu bakımdan Jameson izleğinde bir okuma yapma olanağı sunar; zira İrlandalıların İngiliz hâkimiyetinden bağımsızlık kazanma çabaları oyunun dramatik dünyasına baba-oğul arasındaki Odipal bir gerginlik biçiminde aktarılır. Bununla birlikte, oyun net sınırları olan bir milliyet anlayışını yeniden üretmekten kaçındığı için basite indirgenmiş bir ulusal alegoriyi içermez. Bu çalışma, Synge’in radikal milliyetçi ideolojilerin ötesine geçen bir “ulusötesi” duruma seslendiğini ve arka plandaki dolaylı anlatının göçebe bir “öteyi” tahayyül etme çağrısıyla yeni bir ulus yaklaşımını benimseyen “ulusötesi bir alegori” ortaya koyduğunu iddia eder.
Keywords : ulusötesi alegorisi, Jameson, Synge, Playboy of the Western World, göçebelik