Yakup Kadri Karaosmanoğlu’ndan Korporatist Bir Ütopya: Ankara

Authors : Halil İbrahim ÜNSER

Pages : 333-343

Doi:10.29000/rumelide.1164171

View : 19 | Download : 13

Publication Date : 2022-08-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının önemli eserlerinden olan Ankara romanı bir ütopya örneği olarak ele alınmış ve romanın Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun da mensupları içinde olduğu Kadro Hareketi’nin Türk inkılabına yön vermeyi arzulayan politik amaçlarını tartışmak, göstermek ve duyumsatmak üzere kaleme alındığını, karakterler ve hikâyenin bu amaca uygun biçimde kurgulandığını göstermek hedeflenmiştir. Daha da özel olarak romanın baş karakteri Selma Hanım’ın yeni Türk devleti veya vatanı, son eşi Neşet Sabit Bey’in ise Kadro dergisi mensupları ile alegorik şekilde ilişkilendirildiği gösterilmiş; Ankara romanının yazıldığı dönemin entelektüel tartışma ortamının edebî bir eserde ele alınması bakımından da Türk edebiyatında önemli bir yere sahip olduğu vurgulanmıştır. Bu çıkarımlara varmak için öncelikle ütopya ve siyasi ütopya kavramları kısaca ele alınmış, ardından Kadro Hareketi ve onun ürünü olan Kadro dergisinin ortaya çıkma sürecindeki tarihî gerekçeler ve olgular incelenmiş, Kadro Hareketi ideolojisinin temel unsurları özetlenmiştir. Son olarak hareketin temsilcilerinden Yakup Kadri’nin Ankara adlı romanında ortaya çıkardığı ütopya kurgusu ile Kadro Hareketi’nin ideolojisi arasındaki ilişki olduğu önermesi romanın üçüncü kısmından yapılan alıntılarla desteklenmiştir.
Keywords : Siyasi Ütopya, Korporatizm, Yakup Kadri, Ankara