KISRAKLARDA PUERPERAL DÖNEMİN İZLENMESİ VE TAY KIZGINLIĞINDA TOHUMLAMAMIN ETKİNLİĞİ

Authors : Erhan OKTAY, Tayfur BEKYÜREK

Pages : 82-90

View : 17 | Download : 11

Publication Date : 2005-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, kısraklarda puerperal döneme ait üreme parametrelerinin saptanması ve tay kızgınlığı ile takip eden östruslarda yapılan tohumlamaların fertilite üzerine olan etkisi araştırılmıştır. Çalışmada yaşları 518 arasında doğum aşamasında olan 20 adet Arap ırkı kısrak kullanılmıştır. Gebelik süresi, yavru zarlarının ve doğum sonrası sıvının atılma süreleri sırasıyla ortalama 338.35 + 6.64 gün, 141.25 + 52.05 dakika, 31.4 + 7.37 saat olarak saptanmıştır. Puerperal üçüncü günde ve tay kızgınlığında uterusun şişkin, gergin ve ödemli olduğu, bu bulguların tay kızgınlığından sonraki ilk östrusta kaybolduğu saptanmıştır. Ovaryumlarda puerperal üçüncü günde ortalama 20 ± 5 mm çapında çok sayıda foliküllere rastlanmıştır. Tay kızgınlığı ve izleyen ilk östrusta Graaf folikülü büyüklüğü sırasıyla 45.95 + 4.28 mm, 44,75 + 1,25 mm olarak ölçülmüştür. Doğumdan sonra kısraklarda tay kızgınlığının görülme zamanları 7.8 + 1.1 gün, süresi ise 4.6 + 0.5 gün, tay kızgınlığını izleyen ilk östrusun görülme zamanı 30.5 + 4.2 gün, süresi de 4.5 + 0.5 gün olarak tespit edilmiştir. Gebelik oranı, tay kızgınlığında yapılan tohumlamalarda ortalama % 80, tay kızgınlığı sonrası ilk östrusta yapılan tohumlamalarda ise ortalama % 50 olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak, yapılan çalışmayla normal doğum yapmış kısraklarda tay kızgınlığında yapılan tohumlamaların fertilite üzerine olumlu etkisi olduğu kanısına varılmıştır
Keywords : Kısrak, puerperal dönem, tay kızgınlığı, tohumlama aşım, gebe kalma oranı