PENTİLENETETRAZOLE VE KAİNİK ASİT İLE OLUŞTURULAN STATUS EPİLEPTİKUS MODELLERİNDE ÖĞRENME VE DAVRANIŞ DEĞİŞİKLİKLERİ

Authors : Derya Deniz Kanan, Füsun Ferda Erdoğan, Arzu Yay, Asuman Gölgeli

Pages : 367-376

Doi:10.34108/eujhs.1401450

View : 27 | Download : 17

Publication Date : 2024-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :En az 30 dakika boyunca devam eden veya nöbetler arası bilincin tam olarak düzelmediği iki veya daha fazla tekrarlayan nöbetler Status Epileptikus (SE) olarak bilinir. Bu çalışmada iki farklı SE modeli oluşturularak, antiepileptik ilaçlardan biri olan Levetirasetam’ın epileptogenez süreci ve kognitif fonksiyonlar üzerine olan etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma 87 adet, immatür (21 günlük) erkek Wistar sıçanlarla başlamış ancak nöbet sonrası ex olan hayvanlar çıkarıldığında toplam 74 sıçanla deneyler devam etmiştir. Bu sıçanlar altı gruba ayrılmıştır. Pentilentetrazol (PTZ) enjeksiyonu ile epilepsi modeli geliştirilecek gruplara on dakika ara ile 40 mg/kg, 20 mg/kg, 10 mg/kg dozlarda PTZ intraperitoneal olarak verilmiştir. Kainik asit (KA) ile oluşturulan nöbetlerde tek doz 10 mg/kg KA intraperitoneal olarak enjekte edilmiştir. Antiepileptik alacak gruplara nöbet gününden başlayarak 14 gün boyunca ip olarak 200 mg/kg dozunda Levetirasetam (Keppra) verildi. SE oluşumundan iki hafta sonra uzamsal öğrenme için Morris su tankı testi, emosyonel öğrenme için yükseltilmiş T labirent testi, davranış değişiklikleri için de açık alan düzeneği kullanılarak değerlendirmeler yapılmıştır. Ayrıca beyin dokusu çıkarılarak histopatolojik analizleri ve apoptotik durumları değerlendirilmiştir. Açık alan düzeneğinde geçtikleri kare sayısı bakımından gruplar arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Yükseltilmiş T labirent testinde pasif sakınmada gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0.05). Morris su tankı ile yapılan test sonuçlarına göre gruplar arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Kortekste yapılan histolojik değerlendirmelerde SE geçiren gruplarda dejenerasyon gözlenmiştir. KA ve PTZ grupları karşılaştırıldığında KA ile oluşturulan SE modelindeki hasarın PTZ grubundan daha büyük olduğu gözlenmiştir. Sonuç olarak Levetirasetam, PTZ grubunda KA grubuna göre daha etkili olmuştur ve Levetirasetam tedavisi sonrası apoptoz, KA ve PTZ gruplarında azalmıştır.
Keywords : İmmatür, kainik asit, öğrenme, pentilentetrazol, status epileptikus