NEVŞEHİR KIZILIRMAK HAVZASI MEZBAHANELERİNDE KESİLEN SIĞIRLARIN KARACİĞER VE İÇ ORGANLARINDA PARAZİTLERİN YAYGINLIĞININ ARAŞTIRILMASI

Authors : Osman Campolat, Gökhan Koçak, İhsan Keleş

Pages : 69-77

Doi:10.34108/eujhs.1557222

View : 66 | Download : 84

Publication Date : 2025-04-07

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Nevşehir Kızılırmak Havzası mezbahanelerinde kesilen sığırların karaciğer ve iç organlarında tespit edilen parazitlerin yaygınlığını araştırmak amacı ile yapılmıştır. Bu amaçla, 2020 Kasım-2021 Eylül ayları arasında Nevşehir’in Avanos İlçesindeki bulunan mezbahanelerde kesilen toplam 506 adet büyük baş sığırın kesim sonrası karaciğer, akciğer ve karın boşlukları; F. hepatica, F. gigantica, D. dentriticum, C. tenuicollis, Kisthidatik ve Nekrotikodaklar yönünden incelendi. F. hepatica % 60.7, F .gigantica % 28.9, D. dentriticum % 21.3, Kist hidatik % 46.8, C. Tenuicollis % 6.3 ve Nekrotikodakların % 33.2 oranında oldukları tespit edildi. Bu bulgular, ülkemizin farklı bölgelerinde daha önce yapılan benzer çalışmaların çoğundan yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Paraziter hastalıklar önemli üretim kayıplarına neden olur. Bu parazit yükünün sığırlarda gerek direk karaciğer kaybı gerekse verim kaybı ve gelişmesini önemli derecede etkilediği aşikârdır. Özellikle nehir çevrelerindeki sulak alanlarda beslenen ya da buralarda yetişen otlarla beslenen hayvanlarda parazit yoğunluğunun yüksek olabileceği ve buna yönelik tedbirlerin alınması elzemdir. Sadece paraziter yük nedeniyle itlaf edilen karaciğerler her yıl yüzlerce milyon dolarlık kayba neden olmaktadır. Ayrıca, F. hepatica’nın zoonoz bir parazit olduğu ve halk sağlığı açısından önem arz ettiği de unutulmamalıdır. Bütün bu nedenlerle, geniş kapsamlı, programlı ve bilinçli çalışmalar ile özellikle yetiştiriciler ve hayvan bakıcılarının paraziter hastalıklar konusunda bilinçlendirilmesi, hayvancılığın daha hijyenik tesislerde yapılması, hayvancılık yapılan tesislerin Veteriner Hekimlerin gözetiminde olması, mera ıslahının yapılması, son ve ara konakçılar ile mücadelenin doğaya zarar vermeden yapılması gibi mücadele stratejileri önerilerimiz arasındadır.
Keywords : Dicrocoelium dentriticum, Fasciola hepatica, Fasciola gigantica, fascioliasis, iç organ parazitleri