Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Hastalarda Psikolojik Sağlamlık, Algılanan Sosyal Destek ve Depresyon ile Tedaviye Uyum Arasındaki İlişki

Authors : Merve Demirel, Özge Sukut

Pages : 49-56

Doi:10.48071/sbuhemsirelik.1363343

View : 93 | Download : 154

Publication Date : 2024-04-08

Article Type : Research Paper

Abstract :Giriş: Kronik böbrek yetmezliğinde tedavinin uzun sürmesi ve hastalığın yaşamda ciddi kısıtlamalara yol açması tedaviye uyum sürecini etkileyebilmektedir. Amaç: Araştırmanın amacı, kronik böbrek yetmezliği olan hastalarda psikolojik sağlamlık, depresyon, algılanan sosyal destek ile tedaviye uyum arasındaki ilişkiyi incelemektir. Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı araştırma, Ekim 2020 - Temmuz 2021 tarihleri arasında İstanbul’daki bir eğitim araştırma hastanesinde 397 hasta ile gerçekleştirildi. Veriler Bilgi Formu, Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Morisky Tedaviye Uyum Ölçeği ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Pearson korelasyon testi ve çoklu regresyon analizi kullanıldı. Bulgular: Kronik böbrek yetmezliği tanısı alan hastaların psikolojik sağlamlık puan ortalamasının 119,23 ± 25,49 olduğu, %58,5’inin depresyon belirtileri gösterdiği, algılanan sosyal destek puanlarının 66,90 ± 12,34 ve %18,63’ünün tedaviye uyumu olduğu bulundu. Psikolojik sağlamlık değişkeninin %6,8 (R = 0,261; R2 = 0,068; F = 28,968; p < 0,001), algılanan sosyal destek değişkeninin % 4,7 (R = 0,217; R2 = 0,047; F = 19,412; p < 0,001), depresyon değişkenin %10,7 (R = 0,327; R2 = 0,105; F = 47,230; p < 0,001) oranında hastaların tedaviye uyumunu etkilediği bulundu. Sonuç: Kronik böbrek yetmezliği tanısı alan hastaların psikolojik sağlamlığının orta düzeyde olduğu, yarısından fazlasının depresyon yaşadığı, sosyal desteklerinin yüksek olduğu ve çoğunluğunun tedaviye uyumsuz olduğu bulundu.
Keywords : Depresyon, kronik böbrek yetmezliği, psikolojik dirençlilik, sosyal destek, tedavi uyumu