Türkiye’de Okul Öncesi Dönemde Sağlık Kavramına Yönelik Yapılan Çalışmaların İncelenmesi*

Authors : Hasan Uğur Serdaroğlu, Hatice Bekır

Pages : 13-32

View : 114 | Download : 160

Publication Date : 2024-12-23

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu çalışmada, Türkiye’de okul öncesi dönemde sağlık üzerine yapılan araştırmaların nasıl ele alındığı ve nelere odaklanıldığını belirlemek amaçlanmıştır. Amaç doğrultusunda okul öncesi dönemde sağlık kavramına yönelik yapılan lisansüstü tez ve makaleler içerik analizi yönteminin betimsel içerik analizi yaklaşımıyla incelenmiştir. Araştırma sonucunda okul öncesi dönemde sağlık kavramına yönelik yapılan çalışmaların sayısının genel olarak arttığına fakat son yıllarda azalma eğiliminde olduğuna, en fazla lisansüstü tez olarak ele alındığına ve çoğunlukla sağlık bilimleri enstitüsünde yayımlandığına ulaşılmıştır. İncelenen araştırmalarda en fazla anket ve/veya ölçek olmak üzere; biyolojik örnek alımı, ölçüm cihazı ve kontrol listesi gibi araçlarla veri toplanmıştır. Çalışma gruplarında en fazla çocuklara, en az okul yöneticilerine ve sağlık personellerine yer verilmiş olup; annelere göre babalara daha az yer verilmiştir. İncelenen araştırmaların çalışma konuları içinde en fazla hastalık kategorisinde çalışma yapılmış; bu kategoride pestisit, anemi, D vitamini eksikliği, solunum yolu enfeksiyonları, ağrı düzeyi, fenilketonüri, astım, bisfenol-A maruziyeti, protein-enerji malnütrisyonu, tiroid, subklinik hipotiroidi, koroziv madde içimi, alerji, Hepatit A, pulmoner arter basıncı, antikor inceleme, renk körlüğü, çölyak, yanma, demir eksikliği, çinko eksikliği, el anomaliliği, bağırsak paraziti, koronavirüs, enfeksiyöz diyare, dehidratasyon, kabızlık gibi vakalar yer almaktadır. Diğer çalışılan konular arasında beslenme, iş sağlığı ve güvenliği, ruh sağlığı, ağız diş sağlığı, ihmal, istismar, ölçek geliştirme veya uyarlama bulunmaktadır. Az sayıda araştırılan konular arasında sağlık eğitimi, ekran maruziyeti, cinsel sağlık, bağışıklama, sağlık okuryazarlığı, uyku, fiziksel aktivite, hijyen, duruş bozukluğu, hava kalitesi, ilaç kullanımı yer almaktadır.
Keywords : Erken çocukluk, okul öncesi, okul öncesi dönem, sağlık, Türkiye