SAĞLIKTA EŞİTSİZLİKLER VE SOSYO-EKONOMİK YAKLAŞIMLAR

Authors : Gökçe Manavgat

Pages : 106-118

Doi:10.55050/sarad.1401337

View : 60 | Download : 72

Publication Date : 2024-01-16

Article Type : Review Paper

Abstract :Sağlıkta sosyoekonomik eşitsizlikler, toplumda belirli grupların daha az sağlıklı olmasına neden olmakta ve bu grupların daha sık hastalanıp, daha erken yaşta ölmesine yol açmaktadır. Bu durum, kişinin en temel hakkı olan yaşam hakkının sağlanması ilkesine aykırıdır. Bu eşitsizliklerin iyi açıklanması, en aza indirgenmesi ya da en iyi ifadeyle ortadan kaldırılması ise ülkelerin sağlık sistemlerinin etkin yönetilmesinde birincil amacı oluşturmaktadır. Bu nedenle sağlık alanında ortaya çıkan eşitsizliklerin anlaşılması için ortaya konulan yaklaşımların irdelenmesi önemlidir. Bu derleme çalışmada, sağlık eşitsizliklerine yol açan sosyoekonomik nedenler ve bunları açıklamada kullanılan hipotezlere yer verilmektedir. Eşitsizliklerin ele alınmasında, Grossman modeli, doğrudan gelir ve gelir dağılımı hipotezi, sağlık hizmet erişimi hipotezi, allostatik yük hipotezi ve tutumlu fenotip hipotezi açıklanmış ve sağlık düzeyindeki eşitsizlikleri açıklayan teorik yaklaşımlar çok yönlü olarak ele alınmıştır. Ayrıca, eşitsizlikleri azaltmak için atılabilecek adımlara ilişkin politikalar sunulmaktadır.
Keywords : Sağlıkta Eşitsizlik, Sosyoekonomik Faktörler, Grosmann Modeli, Sağlık Politikası