ÇEKİM MODELİ İLE İÇ TİCARETİN ANALİZİ; KASTAMONU ÖRNEĞİ

Authors : Mehmet Yunus ÇELİK, Özkan ABAZ

Pages : 115-139

View : 20 | Download : 10

Publication Date : 2021-06-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Türkiye’de iç ticareti etkileyen bazı faktörlerin Kastamonu örneği ile tespit edilmesi amaçlanmaktadır. İç ticaretin analizinde, Newton’un yer çekimi kanunundan ticarete uyarlanan Çekim Modeli kullanılmıştır. Çekim Modeline göre, iki ekonomik birim arasındaki ticaret akımı, ekonomik büyüklüğü temsil eden gayri safi yurtiçi hasıladan olumlu, birimler arasındaki mesafeden ise olumsuz etkilenmektedir. Ayrıca model, ikili ticareti etkilediği düşünülen farklı değişkenleri de analize dahil etme konusunda başarılı ve literatürde sıkça kullanılan bir modeldir. Çalışmada, standart Çekim Modeli denklemine dahil edilen nüfus ve sınır komşuluğu değişkenleri ile birlikte oluşturulan Genişletilmiş Çekim Modeli denklemi Panel Veri ve PPML yöntemleriyle test edilmiştir. Test edilen veri seti, 2006-2017 yıllarını kapsamaktadır. Elde edilen sonuçlara göre, Çekim Modeli Kastamonu’nun iç ticaretini etkileyen bazı faktörleri belirleme konusunda başarılı bir modeldir. Analiz sonucunda ulaşılan bulgular, Çekim Modeli varsayımları ve literatürdeki yaygın bulgular ile paraleldir.
Keywords : Çekim Modeli, iç ticaret, bölgesel kalkınma, panel veri, PPML