TÜRKİYE’DE VERGİ HARCAMALARININ ETKİNLİĞİ: OECD ÜLKELERI İLE KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ

Authors : Abidin Öncel, Melike Nur Demirel

Pages : 266-285

View : 50 | Download : 80

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Kamu harcamalarının bir alternatifi olarak görülen vergi harcamaları, birtakım ekonomik ve sosyal amaçlara ulaşmak için kullanılmaktadır. Ancak vergi harcamaları, kamu bütçesinde gider olarak kaydedilmediği için şeffaflık endişelerini beraberinde getirmekte ve etkin bir şekilde kullanılmadığı taktirde kamu harcamalarının kontrolden çıkmasına ve kamu gelirlerinin aşınmasına neden olabilmektedir. Dolayısıyla vergi harcamalarının etkin kullanımı ülkeler için özel bir öneme sahiptir. Bu çalışmada oran analizi ile Türkiye’de vergi harcamalarına ilişkin veriler OECD ülkeleri ortalamaları ile karşılaştırılarak Türkiye’nin durumu analiz edilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, Türkiye’de vergi harcamalarının GSYH’ya oranlarının daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada ayrıca Türkiye’de toplam vergi harcamaları içerisinde gelir üzerinden alınan vergi harcamaları oranının genel olarak daha düşük, harcamalar üzerinden alınan vergi harcamaları oranının ise genel olarak daha yüksek olduğu bulunmuştur. Son olarak toplam vergi harcamalarının hanehalkına ve işletmelere atfedilen paylarından hareketle OECD ülkeleri ortalamalarının altında seyretmekle birlikte Türkiye’de hanehalkına atfedilen vergi harcamalarının daha yüksek gerçekleştiği ve dolayısıyla vergi harcamalarının sosyal yönünün daha fazla ön plana çıktığı tespit edilmiştir.
Keywords : vergi harcamaları, vergilemede etkinlik, Türk vergi sistemi