El-Aksa Tufanı Operasyonu ve Filistin Sorununun Çözümüne Etkileri

Authors : Nesrin Kenar, Saddam Ibrahim Sehweil

Pages : 29-51

Doi:10.37460/sid.1602720

View : 24 | Download : 29

Publication Date : 2025-05-05

Article Type : Research Paper

Abstract :İkinci Dünya Savaşı sonrasında Filistin bölgesinde İngiltere’nin manda yönetimi sona ererken, Filistinli Araplar için bir devlet kurulması uluslararası toplum tarafından göz ardı edilerek, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Yahudiler için İsrail Devletinin 1947 yılında kurulmasının ardından bölgede Araplar ile Yahudiler arasında günümüze kadar devam eden çatışmalar başlamıştır. Bölgede Araplar ile Yahudiler arasında İngiliz manda yönetimi döneminde başlayan bu yerel çatışmaların dışında Filistinli Arapların çıkarlarını kendi çıkarları ile özdeşleştiren Arap Devletleri ile İsrail arasında 1948-1949, 1956, 1967 ve 1973 yıllarında “Arap-İsrail Savaşları” olarak adlandırılan dört büyük savaş yaşanmıştır. 1948-1949, 1956, 1967 savaşlarında İsrail’i ortadan kaldırmayı amaçlayan Arap devletleri bu savaşlarda yaşadıkları mağlubiyet ve büyük toprak kayıpları nedeniyle bundan sonra amaçlarını 1967 savaşlarında kaybettikleri toprakların geri alınması yönünde değiştirmişlerdir. Ancak 1967 savaşlarında kaybettikleri toprakların geri alınması amacıyla gerçekleştirdikleri 1973 savaşı da Arap devletlerinin mağlubiyeti ile sonuçlanmıştır. Yaser Arafat liderliğindeki FKÖ (Filistin Kurtuluş Örgütü) ile İsrail arasında uluslararası toplumun girişimleriyle görüşmeler yapılmış ve bir sonuca varılmış ise de varılan anlaşmalar İsrail’in Filistinli Araplar tarafından tanınmasını gerektirdiği için reddedilmiştir. 7 Ekim 2023 tarihinde, Gazze’nin yönetimini elinde bulunduran ve Filistin sorunu için İsrail devletinin ortadan kaldırılması dışındaki tüm çözümleri reddeden ve FKÖ’nü Filistin halkının tek ve meşru temsilcisi olduğunu kabul etmekle birlikte, FKÖ’nün Filistin’de kurmak istediği laik ve demokratik bir düzene karşı olan Hamas Hareketi tarafından bir silahlı mücadele hareketi olarak \\\"El-Aksa Fırtınası Operasyonu” başlatılmıştır. Bu Operasyona İsrail’in “demir kılıçlar operasyonu” ile karşılık vermesi üzerine çatışmalar topyekûn bir savaşa dönüşmüştür. Bu bağlamda çalışmanın amacı Hamas Hareketi tarafından başlatılan ve yürütülen \\\"El-Aksa Fırtınası Operasyonu”nun Filistin Sorununun çözümü açısından sonuçlarının araştırılmasıdır. Çalışmada ilk olarak Filistinli Araplar ve Arap devletleri tarafından sorunun çözümüne yönelik yürütülen silahlı mücadeleler ve sonuçları araştırılmıştır. İkinci olarak Filistinli Araplar tarafından yürütülen ve bir tür sivil direniş olarak nitelendirilen “intifada” hareketinin sonuçları ve ardından FKÖ liderliğinde ve uluslararası toplumun girişimleriyle Filistin Sorununun çözümüne yönelik diplomatik girişimler ve sonuçları incelenmiştir. Son olarak Hamas Hareketi tarafından yürütülen \\\"El-Aksa Fırtınası Operasyonu”nun Filistin Sorununun çözümü açısından sonuçlarının ortaya konulmuştur.
Keywords : Filistin, İsrail, El-Aksa Fırtınası Operasyonu, Hamas, demir kılıçlar operasyonu