Fatma Aliye Hanım’ın Romanlarında Kız Çocuklarının Eğitimi

Authors : Aysun EROĞLU, Mehmet ÖZDEMİR

Pages : 70-84

View : 16 | Download : 14

Publication Date : 2016-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk Edebiyatı’nda önemli bir dönüm noktası olan Tanzimat Dönemi’nde edebi türlerin pek çoğunun ilk kez yazıldığı görülmektedir. Bu edebi türleri yazanların da çoğunlukla erkek yazar oldukları dikkat çekmektedir.  O dönemde eğitime olan bakış açısı ve kız çocuklarının eğitimi konusundaki tutumların kadın yazarların arka planda kalmasına sebep olmuştur. Böyle bir dönemde ilk Türk kadın romancı olarak dikkat çeken Fatma Aliye Hanım ise kadın hakları ve kadın kimlikleri üzerine yazdığı eserleriyle Türk Edebiyatı’na önemli katkılar sağlamıştır. Buna bağlı olarak da alan çalışmaların Fatma Aliye Hanım’ın romanlarındaki kadın tiplerinin farklı değişkenler çerçevesinde incelenmesini sağlamıştır. Ancak daha erken yaşlarda, kız çocuklarının nasıl bir eğitim alıp bu kadın kimliklerine büründüğüyle ilgili ise alanda çalışma bulunmamaktadır. Bu sebeple Fatma Aliye Hanım’ın romanlarıyla aktarılan kız çocuklarının eğitimi hakkında bir çalışma yapılmıştır. Bu çalışma Fatma Aliye Hanım’ın Muhadarat, Enîn ve Refet isimli romanları ile sınırlı olup nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılmıştır. Bu üç romandan kız çocuklarının eğitimi ile ilgili elde edilen sonuçların başında “Fransızca öğrenme”  daha sonra da “piyano eğitimi alma” gelmektedir. Elde edilen diğer sonuçlar arasında ise Tanzimat döneminde maddi durumu iyi olan ailelerin özellikle kızları rüşde erdikten sonra özel hocalar ile kızlarının eğitimini devam ettirdikleri fark edilmiştir. Ayrıca fakir kız çocuklarının öğretmen olup para kazanmak için iptidai, rüştiye ve darülmuallimat okullarına gittiklerini, zengin kız çocuklarının ise özel hocalar dışında bu tür okullara da gittikleri süsünü vermek için bu tür okullara gönderildikleri fark edilmiştir.
Keywords : Fatma Aliye Hanım, Tanzimat Dönemi, kız çocuklarının eğitimi